دانلود پروژه

مقاله در مورد انواع سیستمهای زهکشی فایل ورد (word) دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد انواع سیستمهای زهکشی فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد انواع سیستمهای زهکشی فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد انواع سیستمهای زهکشی فایل ورد (word) :

انواع سیستمهای زهکشی

هر سیستم زهکشی به طور معمول شامل مجموعه ای از زهکشهای زیر زمینی و زهکشهای سطحی است . زهکشهای زیر زمینی، شبکه ای از زهکشهای روباز، مزرعه یا لوله های زیر زمینی است که مستقیما آب مازاد را از مزارع و قطعات زراعی جمع آوری و به سمت سیستم زهکشهای روبازی هدایت می کند که این آبها را از منطقه خارج می سازد.
زهکشهای اخیر باید امکانات مطمنی را برای تخلیه جریان زهکشهای زیر زمینی بوجود آورد . شبکه زهکشهای موجود در هر سیستم زهکشی را می توان در سه گروه طبقه بندی نمود .(2-2) .
زهکشهای مزرعه یا ترالها ، که نوسانات سطح آب زیر زمینی را کنترل می کند و در بعضی موارد ممکنست رواناب سطحی را نیز جمع آوری نماید .
زهکشهای جمع کننده : جریان زهکشهای مزرعه به زهکشهای جمع کننده تخلیه می شود که به عنوان انتقال دهنده آب عمل می نماید . در بعضی موارد ممکنست این زهکشها ، جریانهای سطحی را نیز دریافت و تخلیه نماید .
زهکشهای اصلی : جریان آب زهکشهای جمع کننده به زهکشهای اصلی تخلیه شده و از این طریق به سمت تخله گاه انتهایی منطقه هدایت می شود در بعضی موارد ممکن است شبکه زهکشهای اصلی خود مشتمل بر مجموعه ای از زهکشهای درجه یک و دو زهکشهای فرعی و جانبی باشد .
برای اینکه سیستم زهکشی بتواند بخوبی عمل نماید ، بایستی شرایط بگونه ای فراهم گردد که جریان آب آن بتواند به آسانی تخلیه شود .
در مناطقی که سطح آب رودخانه با دریاچه ی محل تخلیه ی زه، آبها، گاهگاه و یا بطور پیوسته بالاتر از سطح آب در زهکشهاست، تحقق این امر ممکن نمی باشد. در این شرایط اتصال زهکش به محل تخلیه معمولا از طریق دریچه های یک طرفه صورت می گیرد. تا زمانیکه سطح آب در تخلیه گاه به اندازه کافی پایین است دریچه باز بوده و جریان تخلیه می شود ، و هر گاه سطح آب در تخلیه گاه بالا باشد دریچه بسته می شود .
چننانچه سطح اب به طور پیوسته بالا باشد، استفاده از پمپ برای تخلیه ضرورت می یابد. گاهی برای جلوگیری از پخش سیلاب لازم می شود تا در گرداگرد اراضی زهکشی شده خاکریزهایی احداث شود . در هلند اراضی سواحل کم عمق در یا که بوسیله احداث خاکریزهای آب بند استحصال شده و تحت کنترل کامل یک سیستم زهکشی قرار دارد، بنام پولدر نامیده می شود .
سیستم زهکشهای زیر زمینی ممکنست شامل یک یا همه انوع زیر باشد:
-زهکشهای روباز مزرعه : ترانشه ها یا انهار زهکشی
-زهکشهای لوله ای : شامل لوله های پلاستیکی ، سفالی یا بتنی ، که در عمق معینی در زیر زمین نصب می شود .
-زهکشهای لانه موشی : مجاری پوشش نشده زیرزمینی .
جنبه های مختلف طراحی ، اجرا و عملکرد لوله های زهکشی در فصول آینده مورد بحث قرار می گیرد و در این بخش سایر انواع زهکشها بطور متصر شرح داده می شود .
ترانشه ها :
ترانشه ها معمولا آنها کم عمیقی است که به موازات هم حفر می گردد و به مثابه زهکشهای زیر زمینی عمل می نماید .
عمق آنها تا 6/0 متر زیر زمین سطح زمین می رسد . از ترانشه ها می توان برای زهکشی در خاکهای پیت (آلی) یا خاکهای رسی متورم شونده استفاده نمود . مثال خاص در این زمینه ، کاربرد موقتی ترانشه ها برای احیاء اراضی در پولدرهای ایسلمیر واقع در هلند می باشد . در این عملیات قبل از اینکه زهکشهای زیر زمینی احداث گردد ، از ترانشه های کم عمق برای تخلیه زه و آبها آماده شده زیر زمین استفاده می شود .

شکل (2-3-کاربرد موقتی ترانشه ها در پولدرهای ایسلمیر هلند طی دوره احیاء اراضی
(Schultz,1988- Schultz,Verhoeven,1987)

انهار زهکشی
انهار زهکشی را می توان به منظور های گوناگون و در طرحهای مختلف احداث نمود ،اگر عمق آنها حدود 1/5-1 متر زیر سطح زمین باشد ،می تواند همانند زهکشهای زیرزمینی عمل نماید . در این صورت فواصل و عمق آنها با کمک همان فرمولهائی که برای طراحی سیستم های زهکشی لوله ای بکار برده می شود تعیین می گردد.اگر نهر های زهکشی جمع کننده باشد،فواصل آنها به وسیله پارامتر هایبی ا زقبیل اندازه مزارع یا طول زهکش های مزرعه تعیین می شود. در الراضی مسطح با شبکه زهکشی های منفرد ،فواصل انهار غالبا در حدود 200 تا 500 متر است.سطح آب در انهار جمع کننده می باید زیر عغمق تخلیه زهکشهای لوئله ایذ حفظ شود. چنانچه ظرفیت تخلیه مورد نیاز و نوع خاک شناخته شده باشد ،مقطع عرضی،شیبهای جانبی،شیب طولی و سازه ها ،برای زهکشهای جمع کننده و زهکشهغای جمع کننده و زهکشهای اصلی با روش مشابهی محاسبه و منتقل می گردد. محاسبه برای تعیین ابعاد مورد نظر رد انهار زهکشی غالبا به مقداری آنچنان کوچک منتج می شود که از نظر اجرا و نگهداری نا متعارف و غیر عملی است و بدین سبب در عمل ابعاد انهار زهکشی از حدود معینی کمتر کرفته نمی شود . شکل 2-4 مقطع عرضی تیپ یک نهر زهکشی را نشان می دهد.

اندازه های و ابعاد مقطع بشرح زیر است.
عرض کف (b) : 5/0 متر
عمق (D) :به گونه ای محاسبه می شود که سطح آب حدود 5/0تا
4/0متر زیر محل ریزش و زهکش های لوله ای باشد .
شیب جانبی (Z) : خاکهای رسی : 5/0 : 1و75/0 : 1
خاکهای ماسه ای : 5/1 : 1 تا2:1
موقعیت انها با در نظر گرفتن عوامل متعددی تعیین و انتخاب می شود در بعضی موارد انهار جمع کننده به عنوان محدوده بین مالکیت های اراضی نیز عمل می کند، لیکن در هر حال این انهار می بایستی در پست ترین قسمت اراضی احداث شود تا حداقل حفاری را لازم داشته باشد .
زهکشهای لانه موشی
زهکشهای لانه موشی مجاری پوشش نشده زیر زمینی است که بوسیله خیش های مخصوص احداث می شود. این زهکشها بویژه برای خاکهای رسی و متراکم و با نفوذپذیری کم ، نامناسب است. هدف اصلی از احداث این نوع زهکشها تخلیه آب اضافی از قشر سطحی خاک می باشد. آب عمدتا از میان درز و شکاف هایی که هنگام احدا ث زهکش های لانه موشی ایجاد می شود بداخل مجرا جریان می یابد.
طول مناسب این زهکشها بسته به نوع خاک و شکل زمین بین 20تا80 متر است و بر حسب تجربه تعیین می گردد .
مجاری لانه موشی با عملکرد خوب با عمر بیشتر از 20 سال در خاکهای پایدار رسی آهکی مشاهده شده است . لیکن به عنوان یک قاعده عمومی لازم است هر 3تا7 سال ، زهکشهای بیشتر از یک سال کار نمی کند .
توقف جریان آب در داخل مجاری زهکشهای لانه موشی باعث ریزش دیواره ها و تخریب نابهنگام زهکش می گردد . بنابراین تامین شیب کافی و تخلیه گاه خوب برای پیشگیری از این عوارض واجد اهمیت است . در عین حال شیب زیاد ممکنست سبب فرسایش مجرا یا در صورت طویل بودن زهکش سبب تخریب آن شود . سبب مطمئن در محدوده 2/0-3/0 درصد می باشد.

شکل 2-5جریان آب به داخل زهکشهای لانه موشی
(Smedeme Rycroft-1983)

چنانچه شیب زمین متناسب باشد ، زهکشهای لانه موشی معمولا در جهت شیب زمین احداث می شود . فقط بعضی از خیش های مخصوص احداث مجاری لانه موشی امکان ایجاد شیب منظم و صحیح را فراهم می نماید .
در هر حال زمانی که سطح اراضی نسبتا ناهموار باشد ، ایجاد پاره ای بی نظمی ها در شیب مجاری احداث شده دور از انتظار نیست .
جریان زهکشهای لانه موشی را می توان به صورت حفاظت نشده یا با حفاظ ، مستقیما در یک زهکش جمع کننده تخلیه کرد . برای حفاظت محل تخلیه می توان از یک لوله به طول 1تا2 متر که بداخل مجرا فرو برده شده است استفاده کرد . روش بهتر این است که جریان مجاری لانه موشی را از طریق اخذ احداث تراشه های قابل نفوذ که بصورت متوالی در جهت عمود بر مجاری لانه موشی احداث می شود جمع آوری و تخلیه نمود .
بدین ترتیب برای زهکشهای لانه موشی، تخلیه گاه مطمئن ایجاد شده و این امکان را بوجود می اورد که در مزارع وسیع این نوع زهکشها را در طولهای کوتاه تر احداث نمود . برای این منظور ابتدا با ترانشه های زهکشی و سپس زهکشهای لانه موشی به صورت متقاطع با ترانشه ها احداث می شود . ترانشه های می توانند به طور موازی و در فواصل معین از هم احداث شود یا به تبعیت از توپوگرافی زمین در انتهای مزرعه و نقاط گود به هم برسد. ترانشه های به لوله زهکشی تجهیز شده و روی لوله تا بالای مجرای لانه موشی با شن و ماسه پر می شود تا تخلیه آب از زهکش لانه موشی به داخل لوله زهکش بسهولت انجام گیرد.
زهکش های لانه موشی به طور معمول نسبت به بارندگی به سرعت عکس العمل نشان می دهد. میزان تخلیه نیز می تواند قابل توجه باشد. از این رو ضروری است که هدایت هیدرولیکی شن و ماسه بایستی تمیز بوده و قطر آنها از حدود 3 تا 5 میلیمتر کمتر نباشد. همچنین لوله زهکشی بایستی برای جوابگویی به عکس العمل سریع در برابر بارندگی ظرفیت کافی داشته باشد.

شکل2-6- تحخلیه زهکش های لانه موشی به ترانشه های زهکشی
سیستم زهکش های مزرعه
سیستم زهکش های مزرعه می تواند به صور زیر باشد:
-زهکشهای زیرزمینی لوله ای و ترانشه ها یا انهار روباز،که هر یک می تواند در یکی از الگو های زیر قرار گیرد:
-طبیعی
-موازی
-اسکلت ماهی
-حائل
-مجاری زهکش زیرزمینی متقاطع و لانه موشی
سیستم های زهکشی لوله ای زیرزمینی گاه فقط شامل زهکشهای مزرعه است که هر یک مستقیما به زهکشهای جمع کننده روباز تخلیه می شود(سیستم منفرد)،یا مشتمل بر مجموعه ای از زهکشهای مزرعه است که ابتدا به لوله های جمع کننده و سپس به زهککشهای روباز تخلیه دمی گردد(سیستم مرکب).سیستمهای لولهای زیرزمینی که تنها شامل زهکشهای مزرعه باشد،بطور معمول در اراضی مسطح که به شکل نواری و کسترده است(مانند دشتهای ساحلی)بکار می رود.
انتخاب زهکشهای لوله ای ، ترانشه ها یا انهار به عنوان زهکشهای مزرعه :
عواملی چند به شرح زیر برای انتخاب یکی از انواع زهکشهای لوله ای ، ترنشه های انهار به عنوان مناسب ترین سیستم برای زهکشی مزرعه مورد توجه قرار گیرد:
-آب سطحی ، ترانشه ها یا انهار روزبار علاوه بر زهکشی زیر زمینی قادر به جمع آوری روانابهای سطحی نیز میباشد، در حالیکه زهکشهای لوله ای فقط در شرایط بسیار ویژه می تواند اینگونه عمل نماید. همچنین ترانشه ها یا انهار زهکشی، محل مناسبی برای ذخیره کردن موقت زه آب سیستمهایی است که با پمپاژ تخلیه می شود.
-اشغال اراضی: احداث زهکشهای زیر زمینی بصورت ترانشه یا انهار روزبار موجب اشغال تا حدود 15 درصد از اراضی می گردد، در حالیکه زهکشهای لوله ای ، زمینی را اشغال نمی کند .
-مزاحمت برا عملیات زراعی : ترانشه ها یا انهار روزبار فعالیت ماشین آلات را محدود می سازد و در نتیجه هزینه های عملیات زراعی افزایش می یابد.
-نگهداری: ترانشه ها یا انهار روزبار بطور مکرر (1تا2 بار در سال) نیاز به عملیات نگهداری دارد. در حالیکه زهکشهای لوله ای زیر زمینی هر 3تا6 سال یکبار به اجرای عملیات نگهداری نیاز پیدا می کند و در مواردی حتی نیازی به اجرای عملیات نگهداری بصورت نظم نیز هست .
-نصب: زهکشهای لوله ای به سادگی بوسله ماشین آلات در عمق و با شیب معین نصب می شود . احداث ترانشه ها یا انهار روزبار نسبتا مشکل تر است .
-شرایط خاک: ممکن است شرایط خاک تسهیلات یا مشکلاتی برای استفاده از انهار روباز یا زهکش لوله ای به وجود می آورد (مثلا خطر فرسایش خاک در انهار روباز، و یا خطر مسدود شدن لوله ها با نشهته های زنگ آهن ))
-هزینه ها : هزینه ها اجرا و تدارک مصالح، ابزار ، تجهیزات و غیره.
هر چند عموما استفاده از سیستم زهکشهای لوله ای متنج به نصب بهتر و عملکرد مطمئن تر می شود ، با این حال در شرایط زیرا احداث زهکشهای روزبار ترجیح داده می شود :
-برای کاهش ظرفیت پمپاژ زهکشی ، ذخیره کردن موقت هرز آبها مورد نظر می باشد.
-اراضی ای که هم به زهکشهای سطحی و هم به زهکشهای زیر زمینی نیاز داشته باشد (مناطق مرطوب)
-وجود انهار مزاحمت زیادی برای عملیات زراعی فراهم نسازد. بطور مثال در مزارعی که انهار زهکشی به فواصل زیاد از یکدیگر قرار می گیرد و یا در باغها که عملیات زراعی محدودی دارد.
-در خاکهای با نفوذ پذیری خیلی کم، خاکهای تکامل نیافته و پیت.
-در اراضی خیلی مسطح، از نظر اینکه شیب مورد نیاز انهار روزبار بسیار کمتر از شیب موردنیاز لوله ها است.
-استاندارد زهکشی بالایی موردنیاز نباشد(مثلا برای زهکشی اراضی چمنی )
بیشتر معیارها و ضوابطی که برای آرایش شبکه و طراحی مسیر زهکشهای لوله ای مورد استفاده قرار می گیرد ، برای زهکشهای روزبار نیز کاربرد دارد. به طور معمول انهار زهکشی روزبار برای آرایش شبکه زهکشی در سیستم طبیعی یا موازی مناسب تر بوده و باآن سازگارتر است .
زهشکهای روزبار با فواصل زیاد (100تا200متر) و عمق 2تا3 متر در اراضی تحت آبیاری برای زهکشی آب زیر زمینی و کنترل شوری بکار می رود .
سیستمهای منفرد و مرکب :
زهکشهای مزرعه می تواند مستقیما و یا از طریق زهکشهای لوله ای به درون زهکشهای جمع کننده روزبار تخلیه شود . در حالت اول سیستم منفرد و در حالت دوم سیستم مرکب نامیده می شود.

شکل 3-1 سیستم زهکشهای منفرد و مرکب
ملاحظات مربوط به انتخاب بین انهار زهکشی روزبار و زهکشهای لوله ای برای انتخاب بین دو سیستم فوق الذکر نیز مصداق دارد. علاوه بر آن ، لازم است نکات زیر نیز مورد توجه قرار گیرد :
-اندازه مزارع و اتلاف زمین : طول زهشکهای زیر زمینی مزرعه غالبا بیشتر از 300 متر نیست و بدین ترتیب عرض مزارع در سیستم منفرد به 300 متر (در تخلیه یک طرفه) و 600 متر (در تخلیه دو طرفه) محدود می گرددو اتلاف زمین توسط انهار روزبار در سیستم منفرد ممکن است تا حدود 3درصد برسد.

-گرفتگی : در سیستم منفرد بازرسی و تعیین محل نقاط آسیب دیده به سهولت امکان پذیر است . علاوه بر این در سیستم منفرد گرفتگی و انسداد لوله تنها در بخش کمی از اراضی اثر می گذارد . در حالیکه در سیستم مرکب ، گرفتگی لوله ها ممکن است ازاضی وسیعی را تحت تاثیر قرار دهد .
-خروجی ها: دهانه های خروجی زهکشهای لوله ای در سیستم منفرد در موقع لایروبی زهکشها در معرض آسیب قرار دارد و از این رو نقطه ضعف این سیستم شمرده می شود از سوی دیگر این دهانه ها کار ماشین آلات نگهداری انهار را با مشکل روبرو ساخته و سرعت کار آنها را کاهش میدهد .
-شیب هیدرولیکی : شیب مورد نیاز جمع کننده های لوله ای 5تا10 برابر بیشتر از زهکشهای روزبار است .

کلمات کلیدی :