دانلود پروژه

 پروژه دانشجویی تحقیق درباره اربعین حسینى در pdf دارای 40 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق درباره اربعین حسینى در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق درباره اربعین حسینى در pdf

اشاره    
چکیده    
مقدمه    
بررسى وقایع مرتبط با واقعه اربعین    
1 مدت زندانى بودن اهل بیت سیدالشهداء در کوفه و زمان حرکت آنان به سوى شام    
2 مسیر کاروان اسرا از کوفه تا شام    
3 زمان صرف شده براى رسیدن به شام    
4 مدت زمان اقامت اهل بیت امام در شام    
5 عزیمت به کربلا و رسیدن به آن جا در اربعین اول    
نتیجه    
کتاب نامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق درباره اربعین حسینى در pdf

1 طبرسى، ابوعلى فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، تحقیق على اکبر غفّارى ، چاپ اول، بیروت، دارالمعرفه، 1399 ق

2 سید محسن امین، أعیان الشیعه ، چاپ پنجم: بیروت ، دارالتعارف ، 1403 ق

3 الاحتجاج على أهل اللجاج ، تحقیق ابراهیم بهادرى و محمّدهادى به، چاپ اول: تهران: دار الاُسوه ، 1413 ق

4 دینورى، ابوحنفیه، الأخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر ، چاپ اول: قم، منشورات رضى ، 1409 ق

5 الإرشاد فى معرفه حجج الله على العباد ، أبو عبدالله محمّدبن محمّدبن النعمان العکبرى البغدادى المعروف بالشیخ المفید(ت 413 هـ ) تحقیق : مؤسّسه آل البیت (علیهم السلام) ، قم : مؤسّسه آل البیت(علیهم السلام) ، الطبعه الاُولى ، 1413 هـ

6 الإقبال بالأعمال الحسنه فیما یعمل مرّه فى السنه ، أبو القاسم علیّ بن موسى الحلّى الحسنى المعروف بابن طاووس (ت 664 هـ ) ، تحقیق: جواد القیّومى ، قم : مکتب الإعلام الإسلامى ، الطبعه الاُولى ، 1414 هـ

7 التهذیب (تهذیب الأحکام فى شرح المقنعه) ، أبو جعفر محمّد بن الحسن المعروف بالشیخ الطوسیّ (ت 460 هـ . ق) ، بیروت : دارالتعارف ، الطبعه الاُولى 1401 هـ

8 الطبقات الکبرى ، محمّد بن سعد کاتب الواقدى (ت 230 هـ ) ، بیروت : دارصادر

9 العدد القویّه لدفع المخاوف الیومیّه ، جمال الدین أبى منصور الحسن بن یوسف بن علیّ المطهّر الحلّى المعروف بالعلاّمه (ت 726 هـ ) ، تحقیق : السیّد مهدى الرجائى ، قم : مکتبه آیه الله المرعشى ، الطبعه الاُولى ، 1408 هـ

10 الفتوح، أبو محمّد أحمد بن أعثم الکوفیّ (ت 314 هـ )، تحقیق : على شیری، بیروت : دار الأضواء ، الطبعه الاُولى 1411 هـ

11 الکافى، أبو جعفر ثقه الإسلام محمّد بن یعقوب بن إسحاق الکلینى الرازى (ت 329 هـ ) ، تحقیق : على أکبر الغفّارى ، طهران : دارالکتب الإسلامیه ، الطبعه الثانیه ، 1389 هـ

12 الکامل فى التاریخ ، أبو الحسن علیّ بن محمّد الشیبانیّ الموصلیّ المعروف بابن الأثیر (ت 630 هـ ) ، تحقیق: على شیرى ، بیروت : دار إحیاء التراث العربیّ ، الطبعه الاُولى 1408 هـ

13 المصباح فى الأدعیه والصلوات والزیارات ، تقى الدین إبراهیم بن زین الدین الحارثى الهمدانى المعروف بالکفعمى (ت905 هـ ) ، قم : منشورات الرضى

14 اللهوف فى قتلى الطفوف ، أبو القاسم علیّ بن موسى بن طاووس الحسینى الحلّى (ت 664 هـ ) ، تحقیق : فارس تبریزیان ، طهران : دار الأسوه ، الطبعه الاُولى ، 1414 هـ

15 أمالى الصدوق ، أبو جعفر محمّد بن علیّ بن الحسین بن بابویه القمّى المعروف بالشیخ الصدوق (ت 381 هـ ) ، بیروت : مؤسّسه الأعلمى ، الطبعه الخامسه ، 1400 هـ

16 بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمّه الأطهار(علیهم السلام) ، محمّد باقر بن محمّدتقى المجلسى (ت 1110 هـ ) ، تحقیق : دار إحیاء التراث ، بیروت : دار إحیاء التراث ، الطبعه الاُولى ، 1412 هـ

17 تاریخ الطبریّ (تاریخ الاُمم والملوک) ، أبو جعفر محمّد بن جریر الطبریّ الإمامى (ق 5 هـ ) ، تحقیق : محمّد أبو الفضل إبراهیم ، بیروت : دار المعارف

18 تحقیق در باره اول اربعین حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)،محمد على قاضى طباطبایى، تهران : وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى ،سازمان چاپ و انتشارات، 1383 ش

19 تسلیه المجالس و زینه المجالس،محمد بن ابى طالب المجدى الحسنى الموسوى الحائرى، قم : مؤسسه المعارف الاسلامیه

20 سیر أعلام النبلاء ، أبو عبدالله محمّد بن أحمد الذهبیّ (ت 748 هـ ) ، تحقیق : شُعیب الأرنؤوط ، بیروت : مؤسّسه الرساله ، الطبعه العاشره 1414 هـ

21 شرح الأخبار فى فضائل الأئمّه الأطهار ، أبو حنیفه القاضى النعمان بن محمّد المصریّ (ت 363 هـ ) ، تحقیق : السیّد محمّد الحسینى الجلالى ، قم : مؤسسه النشر الإسلامى ، الطبعه الاُولى ، 1412 هـ

22 فرحه الغرى فى تعیین قبر أمیر المؤمنین علیّ(علیه السلام) ، غیاث الدین عبد الکریم بن أحمد الطاووسى العلوى (ت 693 هـ ) ، قم : منشورات الشریف الرضى

23 کامل الزیارات ، أبو القاسم جعفر بن محمّد بن قولویه (ت 367 هـ ) ، تحقیق : عبدالحسین الأمینى التبریزى ، النجف الأشرف : المطبعه المرتضویه ، الطبعه الاُولى ، 1356 هـ

24 مصباح المتهجّد ، أبو جعفر محمّد بن الحسن بن علیّ بن الحسن الطوسى (ت 460 هـ ) ، تحقیق : علیّ أصغر مروارید ، بیروت : مؤسسه فقه الشیعه ، الطبعه الاُولى ، 1411 هـ

25 مع الرکب الحسینى (علیه السلام)،محمد جواد طبسى، قم ،مرکز الدرساه الاسلامیه للممثلیه: 1424 هـ

26 مقتل الامام الحسین(علیه السلام)،محمد رضاالطبسى النجفى، قم : محبین، 1382 ش

27 مقتل الحسین(علیه السلام) ، موفّق بن أحمد المکّى الخوارزمیّ (ت 568 هـ ) ، تحقیق: محمّد السماویّ ، قم : مکتبه المفید

28 موسوعه الإمام علیّ(علیه السلام) فى الکتاب والسنّه والتاریخ ، محمّد الرَّیشَهرى و آخرون، قم و بیروت : دار الحدیث ، 1422 هـ

29 موسوعه مقتل الامام الحسین(علیه السلام)،محمد عیسى آل مکباس، قم : للطباعه و النشر ، 1422 هـ

30 نفس المهموم فى مصیبه سیدنا الحسین المظلوم(علیه السلام)،عباس القمى، قم: ذوى القربى ، 1421 هـ

31 ینابیع المودّه لذوى القربى ، سلیمان بن إبراهیم القندوزى الحنفى (ت 1294 هـ ) ، تحقیق : على جمال أشرف الحسینى ، طهران : دارالاُسوه ، الطبعه الاُولى ، 1416 هـ

32 التهذیب (تهذیب الأحکام فى شرح المقنعه) ، أبو جعفر محمّد بن الحسن المعروف بالشیخ الطوسیّ (ت 460 هـ . ق) ، بیروت : دارالتعارف ، الطبعه الاُولى 1401 هـ

33 . المصباح فى الاعیه و الصلوات و الزیارات، للشیخ تقى الدین ابراهیم بن على بن الحسن العاملى الکفعمى (ت 900 هـ.ق) منشورات الشریف الرضى ـ قم

34 . توضیح المقاصد، محمد بن الحسین العاملى (1030) هـ ق.) انتشارات آیه الله العظمى مرعشى نجفى، قم

35 . مهیّج الاحزان، حسن یزدى حائرى، (1242 هـ .ق)

چکیده

مسئله اربعین سید الشهداء(علیه السلام) و این که آیا خاندان آن حضرت پس از رهایى از اسارت یزید قصد عزیمت به کربلا را داشته و نیز آیا توانسته اند در آن روز به زیارت آن مضجع شریف نایل آیند و مرقد مطهرش را زیارت کنند، از جمله مسائلى است که از دیرباز صاحب نظران در باره آن اختلاف نظر داشته و هریک با استشهاد به ادله تاریخى براى اثبات یا نفى آن تلاش کرده اند. در این مقاله با توجه به متون تاریخى معتبر احتمالات ممکن را تبیین کرده و ضمن بیان نظر مدافعان این واقعه، دیدگاه خود را مبنى بر نبود دلیل کافى و قابل اعتماد بر مسئله اربعین سید الشهداء(علیه السلام)تبیین خواهیم نمود. هم چنین امکان رسیدن کاروان اسرا را نیز به کربلا در اربعین اول تقریبا ناممکن دانسته و در پایان، دلیل الحاق سر مطهر امام حسین(علیه السلام) را به جسم شریفش مورد خدشه قرار داده و وجود حدیث شریفى که زیارت اربعین را از علائم مؤمنان مى شمارد براى استحباب و فضیلت آن زیارت کافى دانسته ایم

کلید واژگان: اربعین، کربلا، حسین(علیه السلام)، شهادت، اهل بیت، اسارت، کوفه، شام

مقدمه

ورود خاندان مکرّم سیدالشهداء به کربلا در راه بازگشت از شام به مدینه در روز اربعین و الحاق سر مقدس اباعبدالله الحسین(علیه السلام) به پیکر مطهّرش در آن روز، یکى دیگر از وقایع مبهم واقعه عاشورا و حوادث پس از آن است. به راستى اگرچه حادثه عاشورا دل خراش ترین و غمبارترین حادثه اى است که در طول تاریخ، قلب شیعیان و دوست داران خاندان عصمت و طهارت را جریحه دار ساخته و جا داشت تمامى وقایع آن بدون هیچ کم و کاستى در کتاب هاى تاریخ نقل شود، امّا مع الاسف از آن جا که هم در زمان وقوع حادثه عاشورا و هم پس از آن شیعیان على بن ابى طالب و فرزندان معصومش تحت بیشترین فشارها و آزارها بوده، سخت ترین شکنجه ها و تحریم ها را متحمّل شده و عملا در حاشیه قرار گرفته بودند ، هیچ گاه امکان ضبط و نقل وقایع غم بار عاشورا و آن چه بر خاندان مکرم سید الشهداء گذشت پدید نیامد. به راستى وقتى تاکنون به طور قطع و یقین سرنوشت سر مقدس اباعبدالله الحسین(علیه السلام)که در واقع یکى مهم ترین امورى است که باید مورد توجه قرار مى گرفت روشن نشده است و اقوال در باره دفن سر مطهر آن حضرت مختلف و متشتت است چگونه مى توان انتظار داشت وقایع ریز و درشت دیگرى همچون مدّت حبس خاندان سید الشهداء در کوفه ، روز حرکت از کوفه و مسیر حرکت آنان از کوفه تا شام، میزان اقامت آنان در شام و بالأخره مسیر بازگشت آنان به درستى و روشنى ، و بدون هیچ گونه اختلافى ثبت و ضبط شده باشد؟!

مى دانیم که بخش اعظم وقایع عاشورا و حوادث پس از آن، توسط مورخان اهل سنت که بعضاً تلاش مى کردند دامن یزید و خاندان بنى امیّه را از این لکه ننگ ابدى، پاک سازند نقل شده است، پس نباید انتظار داشت تمام وقایع و حوادث بدون کمترین تحریفى نقل شده باشد. از آن گذشته اگر مورخان نیز قصد نگارش حوادث را به صورت صحیح و بدون تحریف داشتند، حکّام وقت ممانعت به عمل آورده و معلوم نبود که چه سرنوشتى در انتظار نویسنده و نوشته او بود

تلاش نگارنده این سطور بر آن است که مسئله بازگشت کاروان اسراى بنى هاشم (علیهما السلام)را از شام بررسى کرده و نتیجه گیرى نهایى را براساس متون موجود، بازگو نماید. باشد که این

تحقیق گامى مثبت در جهت هرچه روشن تر شدن حوادث پس از عاشورا باشد و مرضى پروردگار واقع گردد

مشهور بین عرف شیعه آن است که امام سجاد(علیه السلام) به همراه اهل بیت سیدالشهداء(علیه السلام) در راه بازگشت از شام، به کربلا رفته و روز اربعین موفق به زیارت قبر مطهر حسین بن على(علیه السلام) و اصحاب باوفایش شدند و پس از سه روز عزادارى و اقامه ماتم به مدینه الرسول(صلى الله علیه وآله)بازگشتند. و نیز بین شیعیان مشهور است که زین العابدین(علیه السلام)سر مطهر پدر را در آن روز به بدن شریفش ملحق نمود. اما با وجود این از دیرباز در میان محقّقان و صاحب نظران در باره رسیدن کاروان اسرا در اربعین اول به کربلا اختلاف نظر بوده است. برخى آن را تایید کرده، شواهد تاریخى بر آن اقامه مى کنند و برخى دیگر، حضور خاندان سید الشهداء(علیه السلام) را در اربعین اول انکار کرده تحقق آن را امکان پذیر ندانسته یا محقق شده نمى دانند

نویسنده این سطور نیز بر این باور است که کاروان اسرا در روز اربعین به کربلا نرسیده و نیز معتقد است «احتمال رسیدن کاروان اسرا به کربلا در روز اربعین» با «تحقق آن» دو امر مستقلند که در این مسئله معلوم نیست که هردو با هم رخ داده باشند. بنابراین، به باور نویسنده هرگز نمى توان گفت که منکران قضیه اربعین به بى راهه رفته اند

ما در این مقاله بر آن شدیم تا وقایعى را که پس از اسارت اهل بیت سیدالشهداء(علیه السلام)اتفاق افتاد و با رسیدن یا نرسیدن کاروان اسرا به کربلا در روز اربعین اوّل ارتباط مستقیم دارد مرور کرده، تحقیقى مختصر درباره آن ارائه نماییم

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله دستگاه مالى امویان با تکیه بر قلمرو شرقى خلافت در pdf دارای 37 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله دستگاه مالى امویان با تکیه بر قلمرو شرقى خلافت در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله دستگاه مالى امویان با تکیه بر قلمرو شرقى خلافت در pdf

چکیده    
مقدمه    
الف. سیاست مالى امویان    
ب. انواع مالیات در دوره امویان    
خراج    
اَشکال اخذ خراج    
مقدار خراج    
متصدیان وصول خراج    
زمان اخذ خراج    
عُشر    
خالصه ها (صوافى)    
2 . مالیات سرانه (جزیه)    
مقدار جزیه    
ج. چگونگى برخورد عاملان وصول مالیات با ایرانیان    
د. دیگر درآمدها    
1 . غنیمت    
2 . هدیه ها    
ه . جدول مالیاتى مناطق مختلف ایران    
سیاهه در آمد کلى مناطق ایران به روایت قدامه    
نتیجه    
کتاب نامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله دستگاه مالى امویان با تکیه بر قلمرو شرقى خلافت در pdf

1 اشپولر، برتولد، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامى، علمى و فرهنگى، چاپ سوم: تهران، 1369

2 آدام متز، تمدن اسلامى در قرن چهارم هجرى، چاپ دوم: تهران، امیر کبییر، 1364ش

3 ابوالقاسم اجتهادى، بررسى وضع مالى مسلمین از آغاز تا پایان دوره امویان

4 فاروق عمر، مفید نورى و ملیحه، النظام الاسلامیه، منشورات دارالحکم، بغداد، 1989م

5 عبدالعزیز دورى، النظم الاسلامیه، وزراه التعلیم العالى بیت الحاکحه جامعه بغداد، 1988م

6 تقى الدین مقریزى، الخطط، مکتبه اطباء العلوم، بیروت، 1959

7 حسین مدرسى طباطبایى، زمین در فقه اسلامى، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، تهران، 1367ش

8 ماوردى، احکّام السلطانیه، مکتبه و مطبعه مصطفى البابى، چاپ سوم: قاهره، 1966م

9 محمدبن عبدوس جهشیارى، کتاب الوزراء و الکتاب، ترجمه ابوالفضل طباطبائى، تهران، تابان، 1348

10 محمد على بن طباطبا، ابن طقطقى، تاریخ فخرى، ترجمه محمدوحید گلپایگانى، علمى و فرهنگى، چاپ سوم: تهران

11 جرجى زیدان، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه و نگارش على جواهر کلام، تهران، امیرکبیر، 1373ش

12 محمد اعظم سیستانى، اوضاع اقتصادى سیستان، مجله آریانا، ش 2

13 احمد بن واضح یعقوبى، تاریخ یعقوبى، ترجمه احمدرضا تجدد، چاپ سوم: تهران، امیرکبیر

14 امیر على، تاریخ عرب و اسلام، ترجمه فخر داعى گیلانى، چاپ سوم: تهران، گنجینه، 1366ش

15 طه حسین، آئینه اسلام، ترجمه محمد ابراهیم آیتى، تهران، شرکت سهامى، 1339

16 احمد بن محمد، ابن عبدربه اندلس، العقد الفرید، بیروت، دارالکتب العربى، 1403ق

17 احمد امین، پرتو اسلام، ترجمه عباس خلیلى اقدام، تهران، اقبال، 1358ش

18 سعید نفیسى، تاریخ اجتماعى ایران از انقراض ساسانیان تا انقراض امویان، دانشگاه تهران، 1342ش

19 ابن خرداد به، المسالک و الممالک، ترجمه حسین قره چانلو، تهران، نشر پرتو، 1370ش

20 ایلیا پاولایچ پطروشفتگى، اسلام در ایران، ترجمه کریم کشاورز، چاپ چهارم: تهران، پیام، 1354ش

21 على اکبر دهخدا، لغتنامه دهخدا، دانشگاه تهران، 1373ش.(مدخل خراج)

22 نعمت الله تعدى، نظام هاى مالیاتى در ایران، تبریز، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانى تبریز، شماره 131، سال 32(1362)

23 ابوعبدالله محمد بن احمد، خوارزمى، مفاتیح العلوم، ترجمه حسین خدیوجم، على و فرهنگى، چاپ دوم: تهران، 1362ش

24 دانیل دنت، جزیه در اسلام، ترجمه محمدعلى موحد، تبریز، انتشارات کتابفروشى سروش، 1345

25 فراى، عصر زرین فرهنگ ایران

26 ابویعلى محمد بن حسین، الفراء القاضى، احکام السلطانیه، چاپ دوم: مکتب الاعلام الاسلامى، 1406ش

27 سیدحسین براقى، تاریخ الکوفه، چاپ سوم: نجف، مکتبه الحیدریه، 1388ق

28 ابویوسف، یعقوب بن ابراهیم، الخراج

29 گرانتوسکى، تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ترجمه کریم کشاورز، تهران، پویش، 1359ش

30 خسرو خسروى، نظام هاى بهره بردارى از زمین در ایران، تهران، انتشارات پیام، 1352ش

31 ابواسحاق ابراهیم اصطخرى، ممالک و مسالک، ترجمه محمدبن اسعد تسترى، بنیاد موقوفات، تهران، محمود افشار، 1373ش

32 دنیل التون، تاریخ سیاسى و اجتماعى خراسان، ترجمه مسعود رجب نیا، علمى و فرهنگى، تهران، 1367ش

33 احمد بن عبیر بلاذرى، فتوح البلدان، ترجمه آذرنوش، چاپ دوم: تهران، سروش، 1364ش

34 مطهر بن طاهر مقدس، آفرینش و تاریخ، ترجمه محمدرضا شفیعى کدکنى، تهران، نشرآگه، 1374ش

35 حسن ابراهیم حسن، تاریخ سیاسى اسلام، ترجمه ابوالقاسم پاینده جاویدان،، چاپ ششم: تهران

36 شریف القرشى، نظام حکومتى و ادارى در اسلام، ترجمه عباسعلى سلطانى، مشهد،آستانه قدس رضوى،1349

37 محمد بن احمد مقدس، احسن التقاسیم،ترجمه على نقى منزوى، شرکت مؤلفان و مترجمان، تهران، 1361 ش

38 ابوالحسن على بن الحسین مسعودى، التنبیه و الاشراف، ترجمه ابوالقاسم پاینده، علمى و فرهنگى، تهران، 1365ش

39 زرین کوب، تاریخ مردم ایران

40 ، ساخت دولت در ایران از اسلام تا یورش مغولان، تهران، امیر کبیر، 1365ش

41 مجید یکتائى، مالیه ایران در دوره اسلامى، مجله بررسى هاى تاریخى، سال هشتم

42 محمد بن جریر طبرى، تاریخ الاعدم و الملوک

43 بارتولدو، ترکستان نامه، ترجمه کریم کشاورزى، بنیاد فرهنگ ایران، تهران

44 قدامه بن جعفر، کتاب الخراج و صنعه الکتابه، تحقیق حسین قره چانلو، تهران، البرز، 1370ش

45 ابن قتیبه، المعارف

46 لسترنج، کى، جغرافیاى سرزمین هاى خلافت شرق، ترجمه محمود عرفان، علمى و فرهنگى، چاپ دوم: تهران، 1364ش

47 ویل دورانت، تاریخ تمدن، مترجمان ابوطالب صارمى ابوالقاسم پاینده، ابوالقاسم طاهرى، چاپ سوم: تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى، 1371ش

48 ، تطور حکومت در ایران بعد از اسلام، محیط طباطبائى، چاپ اول: بعثت، 1367ش

49 پیگو لو سکایاو;;

50 ، تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سده هجدهم، ترجمه کریم کشاورز، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعى، 1348

51 لمبتون.آ. گ، مالک و زارع در ایران، ترجمه منوچهر امیرى، علمى و فرهنگى، چاپ سوم: تهران، 1362ش

52 یاقوت حموى، معجم البلدان

چکیده

در خصوص تاریخ امویان، به سازمان و تشکیلات مالى آن دوره، توجه چندانى نشده و بیشتر نگاه ها به اوضاع حاد سیاسى آن عصر معطوف بوده است. شناخت سازمان مالى آنان مستلزم شناخت سازمان ادارى ـ مالى عصر خلفاى اولیه و حتى ایران و روم است. از خصوصیات و تفاوت هاى نظام مالى امویان، تعلق خزانه به شخص خلیفه و عدم نظارت دقیق بر مخارج و هزینه هاى آن بوده است

در این دوره، به دلیل وجود تشریفات و ولخرجى هاى دربار و توجه فوق العاده دستگاه خلافت به امور دینوى، بر انواع و مقدار مالیات ها افزوده شد. انواع مهم مالیات دریافتى شامل مالیات ارضى (خراج و عُشر و در آمد صوافى)، مالیات سرانه (جزیه)، غنایم و هدایا بود. چگونگى گرفتن مالیات و برخورد عاملان وصول مالیات با مردم، تفاوت هایى با دوران هاى قبلى داشت که غالب مردم مناطق فتح شده و تحت سلطه را از سیاست کلى امویان، بهویژه از سیاست هاى مالى آنان منزجر و آماده قیام برضد آنان کرد. در این میان، مناطق شرقى قلمرو خلافت از ویژگى هاى خاصى برخوردار بود که بررسى امورمالى این مناطق، برشناخت دقیق بخشى از تاریخ این دوره کمک خواهد کرد. محور بحث این مقاله، بخش اخیر است

کلید واژگان: دیوان، خراج، جزیه، غنیمت، هدیه

مقدمه

متأسفانه اطلاعات ما در مورد دستگاه مالى امویان بسیار نادر است، زیرا قدیمى ترین مآخذ عصر اسلامى، مربوط به دوره عباسیان است که آن ها نیز غالباً به رویدادهاى سیاسى و تاریخى پرداخته اند و جز اشاره هاى ضمنى و جنبى، توجه مخصوصى به دستگاه و سازمان مالى ننموده اند. بنابراین نمى توان تصویرى روشن از وضع مالیه امویان ارائه نمود. البته اگر چه قوانین مالیاتى اسلام در کتاب هاى فقها از ابویوسف تا ماوردى و هم چنین مجموعه هاى حدیث، ساده و روشن مى نماید، اما در واقع پیچیده و مشکل است

با اذعان به نکته یاد شده و اعتراف به نقص کار در مورد مسائل مالى، ابتدا لازم است اشاره اى کوتاه به نظام مالى مسلمانان در عهد خلفاى راشدین بنماییم که نظام موجود در آن اساس نظام مالى امویان است

مى دانیم که در آغاز دوره اسلامى، همه مسلمانان (سابقه اخذ مالیات پیش از امویان) زیر بار نظام دارایى اسلام بودند و هر کس خود، زکات مالش را به پیغمبر(صلى الله علیه وآله) مى پرداخت و عاملانى براى وصول و جمع آورى مالیات وجود نداشت، ولى با گسترش اسلام در سال هاى پایانى زندگى پیامبر(صلى الله علیه وآله)، آن حضرت تدابیرى اتخاذ کرد و گروهى را براى جمع آورى صدقات معین نمود. هم چنین پس از فتح پاره اى از سرزمین هاى یهود و نصارا، به درخواست خود صاحبان آن ها، اراضى را به آن ها واگذار و سهمى در محصول زمین ها براى مسلمانان معین نمود و یا در بعضى جاها مثل تبوک، بر مردم جزیه مقرر کرد و اندازه آن را نیز به عهده عاملان وصول آن نهاد. بنابراین، نظم مالى در صدر اسلام، بدون پیچیدگى و ساده بود3 و عواید مالى در این دوره، عبارت بود از: زکات که از مسلمانان دولت مند مى گرفتند، غنیمت که در جنگ به دست مى آمد و جزیه که از یهود و نصاراى عربستان گرفته مى شد

با گسترش قلمرو اسلام و دست یافتن مسلمانان به سرزمین هاى اطراف، سازمان مالى در دوره خلفاى اولیه توسعه یافت که براى فهم آن باید از طرفى با جریان فتح ها و از طرف دیگر به سازمان مالى امپراطوران قبلى توجه داشت. نخستین فردى که در دوره اسلامى به سازمان مالى تقریباً نظم بخشید، عمر بن خطاب بود. او با استفاده از تنظیمات محلى در سرزمین هاى مفتوحه و مقدارى تعدیل براى مطابقت دادن سازمان هاى محلى با مبادى اسلام، اقداماتى را در این زمینه انجام داد

در مورد این مطالب که چه عاملى سبب تأسیس دیوان و ایجاد تشکیلاتى براى کنترل دخل و خرج مسلمانان شده است، اختلاف نظر وجود دارد. برخى براین عقیده اند که علت تشکیل دیوان، زیاد شدن مال بوده است.5 طبق برخى گزارش ها ابو هریره عامل عمر در بحرین، به هنگام بازگشت به مدینه اموال زیادى (در حدود پانصد هزار درهم) به مدینه آورده بود. او به هنگام نماز مغرب به دیدن خلیفه رفت و پس از گزارش کار خود، خلیفه را در جریان اموال آورده شده، قرار داد. عمر از کثرت آن تعجب نمود و حتى خیال کرد که شاید این اموال از راه غیر شرعى و ظلم و ستم از مردم گرفته شده است، ولى وقتى ابوهریره قسم یاد کرد که اموال طبق موازین شرعى جمع آورى شده است، عمر از حاضران در مسجد، در خصوص مصرف آن ها سؤال کرد. مردى (که قول ابن طقطقى یکى از مرزبان ایران بوده است)6 به خلیفه گفت که ایرانى ها براى اموال خود و مصارف آن دفترهایى دارند که دیوان نامیده مى شود و در آن، اموال، عطایا و مخارج را ضبط مى کنند. شما هم اگر چنین دفاتر و دیوانى تشکیل دهید مى توانید این اموال را در آن نگهدارى کنید و در موقع خود و در فرصت لازم استفاده نمایید. خلیفه این پیشنهاد را پسندید و به تدوین دیوان امر کرد

برخى دیگر عقیده دارند که خلیفه دوم لشکرى را تجهیز کرده بود تا به نقطه اى بفرستد در این هنگام هرمزان ایرانى نزد خلیفه بود. هرمزان به خلیفه گفت که لشکرى تجهیز و به هر نفر، مبالغى پرداخت کرده اى، اگر یکى از آن ها از رفتن خود دارى کند از کجا خواهى فهمید؟ آیا بهتر نیست که دیوان ترتیب دهى تا بدانى چه کسى پول گرفته و چه شخصى از رفتن خوددارى کرده است؟ عمر توضیحات بیشترى درباره این گونه دیوان خواست و هرمزان توضیح لازم را داد و سپس عمر نظر او را پسندید و دستور تشکیل چنین دیوانى را داد.8 برخى هم عقیده دارند که سیاست عمر در تدوین دیوان، متأثر از نظام ملوکى شام بوده است

بى شک، نظام مالیاتى که در تشکیلات خلافت اسلامى در این عهد بهوجود آمد، از مقررات و قوانین حاکم برجوامع سرزمین هاى فتح شده تأثیر پذیرفته بود و «دواوین» پیشین به عنوان مرجعى قابل اعتماد مورد استفاده بود.10 مثلا الگوى خراج که در نظام مالیاتى اسلامى براساس آن عمل مى شد، به طور کلى (به تصریح مآخذ اسلامى) از سیستم مالیاتى امپراتورى ساسانى پیروى مى کرد،11 زیرا این سیستم در ایران سابقه اى طولانى داشت.12 به هر حال، عمر بن خطاب با دسته بندى اراضى مفتوحه و وضع خراج و مقرر نمودن جزیه بر اهل کتاب، ساختمان تنظیمات مالیه اسلامى را بهوجود آورد13 که بعد از او هم به آن عمل شد

الف. سیاست مالى امویان

با به قدرت رسیدن امویان اگر چه شکل کلى سازمان مالى در عهده خلفاى راشدین، حفظ گردید، ولى سیاست مالى امویان تفاوت فاحشى با آن دوره پیدا کرد. این سیاست را معاویه، بنیان گذار سلسله اموى در پیش گرفت و جانشینان او نیز آن را دنبال نمودند. معاویه پس از آن که آرامش را در قلمرو خود برقرار کرد، به دستگاه مالى توجه خاصى نشان داد و درصدد تقویت بنیه مالى خود برآمد و به پیروى از سلاطین گذشته در راه افزایش در آمد، گام برداشت

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی تجربیات مدون بررسی نقش اختلالات خواندن و نوشتن در میزان یادگیری دانش آموزان در pdf دارای 66 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تجربیات مدون بررسی نقش اختلالات خواندن و نوشتن در میزان یادگیری دانش آموزان در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تجربیات مدون بررسی نقش اختلالات خواندن و نوشتن در میزان یادگیری دانش آموزان در pdf

مقدمه    
نکاتی که والدین باید بدانند و رعایت کنند    
روشهایی برای بهبود اختلالات نوشتاری    
علل بروز اختلالات یادگیری    
عوامل و علل بروز اختلالات یادگیری    
انواع اختلالات یادگیری    
درمان اختلالات یادگیری    
دیکته و درمان اختلالات دیکته نویسی    
حافظه دیداری    
راه های تقویت مشکلا ت مربوط به آموزش    
برای درمان اختلال یادگیری ریاضی چه باید کرد    
درمان ناتوانی ها با استفاده از بازی    
درمان اختلالات ریاضی اول دبستان    
بررسی علل و عوامل نارسا خوانی و نارسانویسی    
پیشنهادات در خصوص نارسا خوانی و نارسا نویسی    
نتیجه گیری    
پیشنهادات    
منابع و مآخذ    

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تجربیات مدون بررسی نقش اختلالات خواندن و نوشتن در میزان یادگیری دانش آموزان در pdf

1- احدی حسن، کاکاوند علیرضا (1382). اختلال های یادگیری ( از نظریه تا عمل )، چاپ اول، نشر ارسباران
2- افروز، غلامعلی (1385). مقدمه بر روانشناسی و آموزش و پرورش کودکان استثنایی، چاپ 24
3- اکبری، مصطفی (1382). بررسی علل نارسا خوانی و نارسا نویسی در دانش آموزان دوره ابتدایی شهر همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران
4- جان ای. گلاوز و راجراچ برونینک ( 1375). روانشناسی تربیتی، ترجمه علینقی خرازی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران
5- جرالد والاس، جیمز آ. مک لافلین ( 1369). توانی های یادگیری مفاهیم وویژگی ها، ترجمه محمدتقی منشی طوسی، چاپ اول، نشر بنیاد
6- جولی داکرل و جان مک شین ( 1376). رویکردی شناختی به مشکلات یادگیری کودکان ، ترجمه عبدالجواد احمدی و محمود رضا اسدی، چاپ اول، تهران، انتشارات رشد
7- دانیل. بی.هالاهان، جیمزام ،کافمن (1378). کودکان استثنایی مقدمه ای بر آموزش های ویژه ، ترجمه مجتبی جوادیان، چاپ پنجم
8- ساموئل ای.کرک وجیمزجی. گالاگر (1376). آموزش و پرورش کودکان استثنایی، ترجمه مجتبی جوادیان، نشر آستان قدس رضوی
9- قلتاش، عباس (1385). بررسی تاثیر یادگیری مشارکتی بر رشد مهارت های اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران
10-کریمی یوسف (1387). اختلالات یادگیری مسایل نظری وعملی به انضمام مطالعات موردی نمونه، چاپ ششم، نشر ساولان
11- میلانی فر، بهروز (1378). روانشناسی کودکان و نوجوانان استثنایی، چاپ هشتم، نشر قوس، تهران
12- نادری عزت الله وسیف نراقی مریم (1384)، روانشناسی و آموزشی کودکان استثنایی، نشر ارسبالان
13- ناعمی، علی محمد (1383). روانشناسی آموزش خواندن، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد

مقدمه

کودک به دلایل متعددی ممکن است نتواند در مدرسه یادگیری خوبی داشته باشد. واژه اختلال در یادگیری به معنای عقب افتادگی ذهنی یا اختلالات عاطفی نیست. آمار نشان داده است که 8 مورد از هر 10 کودکی که ناتوانی در یادگیری دارند پسر هستند

مشخصه های اولیه اختلال در یادگیری

کودکانی که ناتوانی در یادگیری دارند از مشخصات زیر برخورد دارند: مشکل در صحبت کردن، خواندن، نوشتن، محاسبه، مشکل در تمرکز حواس و توجه به مطالب، گیج شدن در مورد زمان وفضا، رفتار تحریک پذیرانه، مشکل در یادآوری، هماهنگی فیزیکی ضعیف، مشل در سازماندهی برای انجام یک منظور و مشکل در دوست شدن با افراد

تشخیص اختلال در یادگیری

اختلال در یادگیری اغلب معلولیتی مخفی و پنهان است. بنابراین اگر فکر می کنید کودکتان دچار این مشکل است او را نزدیک روانشناس ببرید تا مورد ارزیابی قرار گیرد. زیرا تشخیص زودهنگام و رسیدن به موقع به کودک تأثیر شگفت انگیزی در نتیجه کار دارد

نکاتی که والدین باید بدانند و رعایت کنند

1 روش ما در مورد پذیرش و واکنش نسبت به مشکل کودک، بی نهایت در اعتماد به نفس او و رفتار اعضاء خانواده با او مؤثر خواهد بود

2 بی پرده و واضح با او صحبت کنید. بسیار مهم است که با حرف هایتان این فکر را که او “کودن” ، “احمق” و “ناتان” است از بین ببرید. به او کمک کنید تا نقاط قوت و ضعف خود رادریابد

3 از یک روش مشخص استفاده کنید. این مشکل هر چه باشد شما باید بکوشید نقشه ای طراحی کنید که بتوانید از عهده آن برآیید. برای مثال اگر کودک نمی تواند به یاد بیاورد که تکلیف شب چیست و چه باید بکند، به او بیاموزید دفترچه یادداشت داشته باشد و هرچه معلمش می گوید در آن بنویسد. اگر مشکل کودک در انجام کارهای پشت سرهم و به یادآوردن وقایع چند دقیقه تا چند ساعت پیش است در یک زمان به او بیش از یک دستور ندهید

4 بر روی نقاط قوت کودک تأکید کنید. به دنبال راههایی بگردید که کودک در ان راهها بتواند موفق شود و احساس خوبی در مورد خودش پیدا کند. او را به خاطر هر کارخوبی که انجام می دهد تحسین کنید. ممکن است کودک نتواند محاسبات ریاضی را خوب انجام دهد ولی امکان دارد هنرمند خوبی باشد یاخواهر بزرگتر مهربانی باشد و …

5 به کودکان کمک کنید تامهارتهای اجتماعی و برخوردهای درست را بیاموزد. از آنجا که بسیاری از کودکانی که دچار ناتوانی در یادگیری هستند در ارتباط برقرار کردن بامردم و برخوردهای اجتماعی مشکل دارند، این پیشنهاد رابکار بگیرید:

- کودک را به برقراری ارتباط دوستانه تشویق کنید. دوستان کودکتان را به منزل دعوت کنید که با هم بازی کنند یا اجازه بدهید او به منزل دوستانش برود. در صورت لزوم ، واکنش و برخوردهای درست را در مناسبات دوستانه به کودک بیاموزد و آنها با با او تمرین کنید

- مهارتهای اجتماعی را به کودک بیاموزید و به او الگو ارائه دهید. کودکانی که ناتوانی در یادگیری دارند اغلب رفتارهای نسنجیده ای دارند، خارج از نوب حرف می زنند و یانامناسب رفتار می کنند. به صورت نمایش رفتارهای درست اجتماعی و آداب و رسوم صحیح را با او تمرین کنید و به او نشان دهید که چگونه باید با مردم رفتار کند

6 منتظر معجزه نباشید. ناتوانی در یادگیری درمان نمی شود. فقط می توانید روشهایی را به کار گیرید که نقاط ضعف کودک تا حدودی جبران شود. خودتان را درگیر باورها و عقیده های نادرست دیگران مبنی بر استفاده از رژیمهای غذایی خاص، ویتامین ها، تمرین های سخت و … نکنید. به یاد داشته باشید که تجربه نشان داده است بسیاری از کودکان دچار ناتوانی های یادگیری در دوران دبستان سختی های بسیاری کشیده اند ولی با رشد و افزایش تجربه و مهارت ، آموخته اند که از نیروها و نقاط قوت شان به درستی استفاده کنند. این کار احتیاج به وقت و تلاش بی وقفه دارد

روشهایی برای بهبود اختلالات نوشتاری

اهمیت نوشتن ونیاز به صحیح نوشتن در ایجاد ارتباط با دیگران بر کسی پوشیده نیست . در همین ارتباط از ابتدای آموزش رسمی خواندن و نوشتن به کودکانمان می آموزیم که چگونه بنویسند و چه اقداماتی در این باره انجام بدهند تا بتوانند آموخته های خود را در موقعیت های مختلف به کار گیرند

مهمترین ماده ی درسی که این وضعیت را بر عهده دارد املای فارسی است . املا در لغت به معنی بر کردن و بر سر جمع گفتن و تقریر کردن مطلبی برای دیگران است . در زبان فارسی کلمه ای معادل املا و دیکته نداریم ولی می توانیم “از بر نویسی “یا “گفتار نویسی ” را جایگزین کلمه املا کنیم . منظور این است که شخص گفته های دیگران را بدون دیدن آن ها بنویسد با توجه به اینکه درس املا مبنای علمی در یاد گیری سایر دروس است و توجه به این مهم یکی از ضروریات نظام آموزشی ماست و از طرفی روشهای متداول املا نمی تواند راه گشای مشکلات آموزشی در این درس باشد لذا در این مجموعه سعی شده است چند روش متنوع و جالب برای املا و تصحیح آن ارائه شود تا با یاری خدا و همکاری شما در افزایش توانمندی دانش آموزان تلاش شود

1- املا به صورت گروهی :به این شکل که بچه ها را به گروههای 5 یا 6 نفره تقسیم می کنیم و در هر گروه هر خط را یک نفر از اعضای گروه می نویسد و در انتها نمره گروهی می دهیم و آن املا در ژوشه کارها قرار می گیرد

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر مؤلفه‌های شخصیت و بالینی در pdf دارای 33 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر مؤلفه‌های شخصیت و بالینی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر مؤلفه‌های شخصیت و بالینی در pdf

چکیده  
مقدمه  
روان درمانی یکپارچه  
درمان یکپارچه توحیدی  
ویژگی‌های درمان یکپارچه توحیدی  
مؤلفه‌های معنوی و دینی درمان یکپارچه توحیدی  
1 ایجاد فضای حمایتی  
2 آیین‌ها و نمادها  
3 دعا و مناجات  
4 اعتراف و توبه  
5 تقوا و خودمهارگری  
6 مراقبه و هشیارافزایی  
7 ذکر و احساس حضور  
اهداف درمان یکپارچه توحیدی      1 اهداف معنوی و دینی  
2 اهداف روان‌شناختی درمان یکپارچه توحیدی  
ویژگی‌های درمانگر یک‌پارچه توحیدی  
الف. نگرش درمانگر  
ب. رویکرد درمانگر  
روش تحقیق  
مراحل درمان  
1پذیرش  
2 مشاهده بالینی  
3 آموزش مهارت‌های زندگی  
4 گروه درمانی  
5پیگیری درمان  
تجزیه و تحلیل نتایج  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر مؤلفه‌های شخصیت و بالینی در pdf

ـ قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، 1376

ـ افروز، غلامعلی، بیجه چرا جانی شد؟، تهران، راه‌ تربیت، 1384

ـ جلالی تهرانی، محمدحسین، «توحید درمانی»، نقد و نظر، سال نهم، ش 3 و 4، 1383، ص 46ـ48

ـ حسینی کلاته، سیدرضا، استاندارد ساختن پرسش‌نامه تحلیل بالینی کتل (CAQ) در بین زندانیان کل کشور، سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و امنیتی کشور، 1383

ـ دادستان، پریرخ، روان‌شناسی جنایی، تهران، سمت، 1382

ـ شریفی‌نیا،محمدحسین، ارزیابی تأثیر روش درمان یکپارچه توحیدی در کاهش مصرف مواد مخدر و رفتارهای پرخطر زندانیان زندان مرکزی قم، قم،سازمان زندان‌ها واقدامات تأمینی وامنیتی کشور،1386

ـ شریفی‌نیا، محمدحسین، مقایسه اثر بخشی درمان یکپارچه توحیدی و شناخت درمانی در کاهش رفتارهای مجرمانه و سوء مصرف مواد در زندانیان معتاد زندان قم، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، 1387

ـ عبدی، عباس، آسیب‌شناسی اجتماعی: تأثیر زندان‌ها بر زندانیان، تهران، مؤسسه تحقیقاتی و انتشاراتی نور، 1371

ـ هیئت تحریریه روان‌درمانی زندان مرکزی قم، مروری بر درمان یکپارچه توحیدی، قم، سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و امنیتی کشور، 1386

ـ مطهری، مرتضی، انسان کامل، تهران، صدرا، 1364

ـ علی اسماعیلی و اسماعیل بیابانگرد، آمار وروش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران، سنجش تهران، 1382

ـ هیئت تحریریه ماه‌نامه اصلاح و تربیت شهریور، 1376

Arkowitz, H, “Integrative theories of therapy”, In P. L. Wachtel, & S. B. Messer (Eds.), Theories of  Psychotherapy of Psychotherapy: Origins and evolution, Washington, DC: American Psycholgical Association,

Corsini, R. J, Handbook of Innovative Therapies, New York, Wiley.chapter30,

Goldfried, M. R., & Costanguay, L. G, “The future of psychotherapy integration”. Psychotherapy, 29, 4-10,

Griffith, E. E., English, T., & May, F. V, “Possession, prayer and testimony: Theraputic aspects of the wednesday night meeting in a black church”. Psychiatry, 43,

Griffith, E. E., Young, J. L., & Smith, D. L, “Therapeutic elements in a black church service”, Hospital and Community Psychiatry, 35,

Kazdin, A. E, “Treatment of antisocial behavior in children: Current status and future directions”,Psychological Bulletin, 102,

Shapiro, D, Mediation: Self Regulation Strategy and Altered State of  Consciousness, Chicago, Aldine,

چکیده

درمان یکپارچه توحیدی، یکی از رویکردهای درمانی است که ضمن اصل قرار دادن معنویت، به دنبال آن است که با یکپارچه‌سازی شخصیت و وحدت بخشیدن به آن در سایه توحید، زمینه انجام جرم و ارتکاب مجدد آن را از بین ببرد و راهی برای بازگشت سعادتمندانه مجرمان به جامعه فراهم آورد

در این تحقیق، اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر مؤلفه‌های شخصیت و بالینی مددجویان زندان مرکزی قم بررسی شده است. جامعه آماری، از میان 112 نفری که مراحل درمان را پشت سرگذاشته‌اند، 42 نفر به صورت تصادفی برگزیده شدند و نتایج پیش‌آزمون و پس‌آزمون حاصل از اجرای پرسش‌نامه تحلیل بالینی کتل، در این افراد مقایسه شد

در پنج مورد از مؤلفه‌های شخصیت، یعنی ثبات عاطفی، سازگاری، جسارت، ناایمنی روانی و اضطراب، و همچنین ده مورد از مؤلفه‌‌های بالینی یعنی خود بیمارانگاری، افسردگی با افکار خودتخریبی، افسردگی همراه با اضطراب، افسردگی با کمبود انرژی، احساس گناه و رنجش، بی‌حوصلگی و گوشه‌گیری، پارانویا، اسکیزوفرنیا، ضعف روانی، و بی‌کفایتی روانی، این روش درمانی اثربخشی معناداری داشته است

کلیدواژه‌ها: درمان یکپارچه توحیدی، مؤلفه‌های شخصیت،مؤلفه‌های بالینی، روان درمانی یکپارچه، توحید، معنویت

مقدمه

جرم¹ و بزهکاری، از پدیده‌های شوم و ناخوشایند حیات اجتماعی انسان‌هاست که از دیرباز در جوامع بشری وجود داشته‌اند. در بررسی همه‌جانبه این پدیده باید به ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آن توجه شود، اما بی‌شک یکی از اصلی‌ترین ابعاد آنها که بر سایر جنبه‌ها نیز تأثیر عمیقی دارد، بُعد روان‌شناختی است

کنکاش در ویژگی‌های شخصیتی‌ـ رفتاری بزهکاران نشان می‌دهد که فرآیند رشد و تحول در زندگی روانیِ بیشتر آنها با مشکلاتی همراه بوده است. پریشانی‌های روانی، محرومیت‌ها، ناکامی‌های پی در پی، خودمداری و فزون‌خواهی، پرخاشگری، خصومت و نفرت انباشته شده، نارسایی‌های تربیتی و یادگیری‌های غلط دوران کودکی، نظام خانوادگی آشفته، کمبود محبت و در یک کلام عقده‌های روانی، مهم‌ترین عامل گرایش به رفتارهای تبهکارانه و ضداجتماعی است.²

بررسی‌های تاریخی ویلسون³ و هرنستین⁴ (1985) بیانگر آن است که تقریباً در تمام دوره‌های تاریخی، عوامل روانی یکی از مهم‌ترین علل گرایش افراد به جرم و جنایت به شمار می‌آید و جوامع مختلف با روش‌های گوناگون سعی در کنترل و درمان آنان داشته‌اند.⁵

یکی از روش‌هایی که در بسیاری از نقاط جهان برای برخورد با مجرم و جلوگیری از جرم استفاده می‌شود، زندانی کردن مجرمان است. محرومیت از آزادی که در اواخر قرن هیجدهم در نظام قضایی اروپا تثبیت شد، با این هدف انجام شد که واکنش در برابر اعمال بزهکارانه را منطقی‌تر و انسانی‌تر از مجازات‌هایی کند که پیش‌تر اعمال می‌شد. اما دیری نپایید که در قالب اجرا، زندان از حل تضادهای فردی و اجتماعی جرم‌زا یا افشاکننده جرم، ناتوان از کار درآمد. از آن پس، نهاد زندان همواره با بحران روبه‌رو بوده است.⁶

امروزه این پرسش برای بسیاری از کارشناسان مطرح است که آیا سیستم موجود زندان، در تحقق اهداف اصلی آن یعنی دور نگه‌داشتن جرم از اجتماع به منظور حفظ نظم، آرامش، امنیت و تسلی بخشیدن جامعه موفق بوده است؟

در پاسخ به این پرسش، بسیاری بر این باورند که نباید این واقعیت را فراموش کرد که اگر نظام موجود (حبس به عنوان مجازات) وجود نداشته باشد، رفتار انحرافی به مراتب توسعه بیشتری خواهد یافت، اما اهداف حبس کردن و محرومیت از آزادی به خوبی تحقق نمی‌یابند.⁷ نگاهی به آمار زندان‌های کشور و روند افزایش شمار زندانیان در سال‌های مختلف نشان‌دهنده بحران قابل توجهی است که کارشناسان را به فکر چاره‌جویی و بررسی گسترده آن انداخته است.⁸

از سویی بررسی‌ها نشان داده‌اند که زندانی کردن تأثیر منفی بر زندانیان دارد و آنان را به اجبار از کانون خانوادگی، شغل و زندگی اجتماعی طرد می‌کند و زمینه را برای روی آوردن به جرم و جنایت در زندان بیشتر می‌کند. به‌ویژه زندانیان جوان که از متخلفان با تجربه شیوه‌های مختلف جنایت را می‌آموزند. از سوی دیگر، برخی از کارشناسان بر این باورند که حبس و زندان، که جامعه برای رویارویی با رفتار بزهکارانه از آن بهره می‌گیرد، صرف‌نظر از هر نامی که به آن داده می‌شود، نوعی تنبیه است و این تنبیه غالبا مفید نیست؛ زیرا معمولاً مدت درازی پس از ارتکاب عمل بزهکارانه‌ای که قرار است به شرط بروز آن به کار گرفته شود، فرد مورد تنبیه قرار می‌گیرد. ضمن آنکه زندانی کردن یکی از پرخرج‌ترین اشکال تنبیه است. نگاهی به آمار موجود نشان می‌دهد که هزینه نگهداری یک زندانی گاهی به 200 دلار در روز می‌رسد.⁹

بنابراین، ضروری است که در جست‌وجو و معرفی روشی باشیم که بتواند با اثربخشی همه‌جانبه بر فرد، افزون بر جلوگیری از آثار منفی حبس و محرومیت از آزادی، با ایجاد تغییرات درونی، زمینه‌های فردی ارتکاب جرم و بازگشت به زندان را از بین ببرد

پس از استقرار روان‌شناسی به مثابه یک دانش تجربی و ظهور روش‌های نوین روان‌درمانی، توجه به اصلاح رفتار مجرمانه ابعاد وسیعی یافت؛ به‌گونه‌‌ای که امروزه در سراسر جهان روان‌شناسان زیادی تمام توان خود را صرف درک و شناخت پدیده جرم و بزهکاری کرده‌اند و با بررسی تاریخچه زندگی، استفاده از ابزار و روش‌های تشخیص بالینی و اجرای روش‌های درمانگری، می‌کوشند به این گروه از آسیب دیدگان اجتماعی کمک کنند.¹⁰

از نظر روان‌شناسان، هدف اصلی درمانگری روان‌شناختی، تغییر زمینه فردی تکرار اعمال بزهکارانه است و تغییر رفتار مجرمانه هدف غیرمستقیم این نوع درمانگری‌هاست.¹¹ به بیان دیگر، در الگوی روان‌درمانی سعی می‌شود کل شخصیت مجرم را متحول سازند تا بدین ترتیب زمینه‌های درون‌فردی ارتکاب مجدد جرم از بین برود

در سال‌های اخیر، برای دستیابی به چنین هدفی در زندان‌های ایران، از درمانگری یک پارچه توحیدی بهره می‌برند. در این روش درمانی، اعتقاد بر این است که اگر آموزه‌های الهی و معنوی به‌ویژه مؤلفه اساسی توحید و ارتباط عمیق و صمیمانه با خداوند متعال با یافته‌های روان درمانی ادغام گردد، کارآمدی و پایداری درمان به صورت چشمگیری افزایش می‌یابد؛ زیرا عنصر توحید بیش از هر عامل دیگری توان انسجام‌بخشی و یکپارچه‌سازی شخصیت را دارا می‌باشد.¹²

در صد سال اخیر، روان‌شناسان روش‌های اصلاحی و درمانی فراوان و متنوعی را پیشنهاد داده‌اند. به‌طوری که به گفته کازدین¹³ (1987) تا آن زمان بیش از 400 روش درمانگری متفاوت پیشنهاد شده بود.¹⁴

به‌رغم تأثیرهای درمانی غیرقابل‌انکار این فنون درمانی‌ـ چون اغلب آنها تحت تأثیر یکی از مکاتب روان‌شناختی معاصر بوده‌اند و براساس پارادایم جزنگری، به یک یا چند بخش از ابعاد وجودی انسان توجه کرده‌اندـ در حل معضلات گسترده و فراگیر شخصیتی بزهکاران که همه ابعاد وجودی آنان از فلسفه، هدف و معنای زندگی گرفته تا روابط اجتماعی، ارتباطات میان‌فردی و الگوهای رفتاریشان را در برمی‌گیرد، توفیق چندانی نداشته‌اند.¹⁵

یکی از مهم‌ترین دلایل توفیق نداشتن شیوه‌های تک‌مکتبی در درمان کامل و پایدار اختلالات روانی، ناتوانی آنها در توجه هماهنگ و یکپارچه به ابعاد چندگانه زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی انسان در مواجهه با مشکلات روانی و نابهنجاری‌های رفتاری است.¹⁶ اما از آنجا که انسان یک کل واحد و غیرقابل تجزیه است، سلامت روانی کامل وی هنگامی تحقق می‌یابد که وحدت و انسجام این سیستم حفظ، و اجزای آن با یکدیگر هماهنگ عمل کنند.¹⁷

عدم توجه روان‌درمانی سنتی به عنصر معنویت و ارزش‌های دینی در فرایند درمان، ناپایداری تغییرهای رفتاری ایجاد شده در دراز مدت و درصد بالای بازگشت به رفتارهای نابهنجار را به دنبال داشته است. توجه روزافزون روان‌شناسان و درمانگران به این حقیقت موجب شده است تا در دهه‌های اخیر، درمانگران به روش‌های درمان یکپارچه توجه جدی داشته باشد. اکنون آنان در جست‌وجوی روش‌های نوینی هستند که بتوانند با تأثیرگذاری یکپارچه و هماهنگ، کل وجود فرد را تحت تأثیر قرار داده و همه شناخت‌ها، عواطف و هیجانات و رفتارهای وی را به صورت منسجم و هماهنگ تغییر دهند تا سلامت روانی فرد تأمین شود. به همین دلیل، به گفته گارفیلد¹⁸ و برجین¹⁹ (1994) امروزه بیشتر روان درمانگران استفاده از روش‌های التقاطی²⁰ و یکپارچه²¹ را ترجیح می‌دهند

یکی از این روش‌های کل‌نگر و تلفیقی، روش درمان یکپارچه توحیدی است.²² این روش که تلفیقی از آخرین یافته‌های روان‌درمانی در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه فنون انسانی‌نگر و وجودی از یک سو، و آموزه‌های توحیدی و عرفانی اسلام از سوی دیگر می‌باشد، با عنوان «روش توحید درمانی»²³ در سال 2001 توسط دکتر محمدمحسن جلالی‌تهرانی در کتابنامه روان درمانی‌های نوین²⁴ به ویراستاری ریموند کرسینی معرفی گردید. این روش با تأکید بر ارتقای رشد و تحول انسانی، به فرد امکان می‌دهد تا با جست‌وجوی معنای متعالی برای زندگی و تلاش برای درک خویشتن خویش، به توسعه روشی برای زندگی خود بپردازد که منجر به دستیابی مراحل بالاتر رشد و کمال گردد

به گفته کرسینی، توحیددرمانی که از ادغام و یکپارچه‌سازی نگرش اسلام نسبت به سرشت انسان و نظریه و روش درمان انسان‌گرا به وجود آمده، برای اولین بار اسلام را به منزله یک شیوه درمانی مطرح کرده است.²⁵ این شیوه درمانی پس از معرفی و به کارگیری در دانشگاه فردوسی مشهدـ در مرکز تربیت و اصلاح زندان مشهدـ نتایج قابل‌قبولی را به دنبال داشت. به خاطر موفقیت‌های به دست آمده، این سبک درمانی به زندان‌های سراسر کشور گسترش یافت و اکنون متخصصان در زندان‌های همه مراکز استان‌ها، با بهره‌گیری از این شیوه در پی اصلاح رفتار مجرمان و جلوگیری از بازگشت مجدد آنها به سوی رفتارهای مجرمانه برآمده‌اند.²⁶

براساس این روش، درمان پنج مرحله دارد: پذیرش، مشاهده بالینی، آموزش مهارت‌های زندگی، گروه‌درمانی، پیگیری درمان. در هر یک از این مراحل، با مداخلات و اقدامات درمانی تلاش می‌شود که فرد دارای معیارهایی از پیشرفت در درمان شده، و از یک مرحله به مرحله بعد انتقال یابد.²⁷

این پژوهش، برای بررسی تأثیرهای این روش شکل گرفته است. بر اساس این پژوهش، مداخله‌های درمانی به سبک یکپارچه توحیدی احتمالاً می‌تواند بر رگه‌های شخصیتی افرادی که به خاطر مسائل و نابهنجاری‌های رفتاری در زندان هستند، اثربخش باشد. همچنین بررسی می‌شود که آیا درمانگری یکپارچه توحیدی بر مؤلفه‌های شخصیت مثل ثبات عاطفی، خودتنظیمی، سوءظن و;، بر مؤلفه‌های بالینی مثل خودبیماری‌انگاری، ضعف روانی و; اثربخشی دارد؟ بررسی این موضوع با اخذ پیش‌آزمون و پس‌آزمون تست تحلیل بالینی کتل موسوم به CAQ مورد کاوش قرار می‌گیرد

تاکنون در حوزه روان‌شناسی مکتب جدیدی با رویکرد اسلامی ظهور نیافته یا به اثبات نرسیده و یا مطرح نگردیده است؛ تنها در دهه اخیر چنین ادعایی مبنی بر وجود یک رویکرد درمانی در حوزه مداخلات و خدمات روان‌شناختی با عنوان توحید درمانی یا درمان یکپارچه توحیدی پا به عرصه گذاشته است؛ از این‌روی، محقق بر آن شد تا این هدف مهم را در نظر بگیرد که اولاً آیا مداخلات درمانی این شیوه، متناسب با رویکرد ادعایی آن می‌باشد؟! و ثانیاً آیا اثربخشی آن با توجه به اینکه یک رویکرد معنوی و الهی است، می‌تواند مانند نتایج سایر رویکردها مورد توجه قرار گیرد؟! از این‌روی، پژوهش حاضر درصدد است که یافته‌های پژوهشی یک درمان و نظریه جدید درمانی که مبتنی بر مبانی اسلامی و توحیدی است را بیازماید و ضمن رسیدن به پرسش‌های پژوهشی خود، به دنبال بررسی فرضیه‌های زیر است

فرضیه اول: درمان یکپارچه توحیدی، بر مؤلفه‌های شخصیتی مددجویان اثربخشی دارد

فرضیه دوم: درمان یکپارچه توحیدی بر مولفه‌های بالینی مددجویان اثربخشی دارد

روان درمانی یکپارچه

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی در pdf دارای 38 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی در pdf

چکیده  
رفتارهاى حمایتى (حمایت اجتماعى)  
1 تعریف رفتار حمایتى  
2 مراحل بروز رفتار حمایتى  
3 تبیین‏هاى نظرى درباره خوددارى از رفتار حمایتى  
4 ویژگى‏ هاى حمایت کنندگان  
5 مؤلفه‏هاى پنج‏گانه شخصیت نوع‏دوست  
6 نقش الگوهاى اجتماعى در رفتار حمایتى  
7 رفتار حمایتى در قرآن  
8 تعریف خشونت[184] و پرخاشگرى  
9 دیدگاه‏هاى نظرى درباره پرخاشگرى  
10 برانگیزاننده‏هاى پرخاشگرى  
11 شیوه‏هاى پیشگیرى و مهار پرخاشگرى  
12 پرخاشگرى در قرآن  
13 پرخاشگرى‏هاى کلامى در قرآن  
14 پرخاشگرى‏هاى عملى در قرآن  
15 دستورهاى صریح براى پرخاشگرى  
16 نتیجه‏گیرى نهایى  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی در pdf

منابع فارسى

* قرآن مجید (با ترجمه محمدمهدى فولادوند)

1 ارونسون، روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: حسین شکرکن، تهران، رشد، 1366

2 برکویتس، لئونارد، روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: محمدحسین فرجاد، تهران، اساطیر، 1372

3 رحمتى، محمدصادق، روان‏شناسى اجتماعى معاصر، قم، سینا، 1371

4 کریمى، یوسف، روان‏شناسى اجتماعى، تهران، 1373

5 کلاین برگ، روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: على‏محمد کاردان، تهران، اندیشه، 1346

6 گاردنر، لیندزى و دیگران، مبانى روان‏شناسى اجتماعى، ترجمه: جواد طهوریان و محمدتقى منشى طوسى، مشهد، آستان قدس، 1376

7 مکارم شیرازى، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، ج 1، 1370

منابع لاتین

8 Aronson, Elliot, The Social Animal 6th, Newyork, (1991)

9. Arthur& Reber, Dictionary of Psychology, (1985)

10. Baron, R.P & Byrne, Social Psychology, Boston, (1997)

11. Donelson R. Forsyth, Our Social Workd, 4th, (1994)

12. Forsyth. Donelson R, Our Social World, Albany, (1994)

13. Hewstone, Miles etal, Blackwell Reader in Social Psychology. oxford, (1997)

14. Sabini.John, Social Psychology, 2th, Newyork, (1994)

15. Malim, Tony, Socal Psychology, 2th, Houndmills, Macmillan perss, (1997)

16. Semin, Gun r.etal, Applide Social Psychology, London, (1996)

17. Smith R. etal, Social Psychology, Newyork, (1995)

چکیده

در این پژوهش، دو مفهوم از روان‏شناسى اجتماعى، یعنى رفتار حمایتى و پرخاشگرى را به اختصار معرفى کرده و سپس به ارزش‏یابى آنها از دیدگاه قرآن پرداخته‏ایم. نتایج این پژوهشِ موضوع محور عبارت است از

الف) اصل اولیه بر رفتار حمایتى است و پرخاشگرى به هنگام ضرورت، انجام مى‏شود؛

ب) رفتار حمایتى به سه شکل مالى، عاطفى و رفتارى صورت مى‏گیرد؛ ج) تنها هنگامى از رفتار حمایتى نهى مى‏شود که اولاً، سبب تقویت دشمنان و دشمنى آنها با اسلام بشود؛ ثانیا، به تقویت صفات منفى مانند تنبلى و احساس ذلت بینجامد؛

د) پرخاشگرى، نه قابل نفى مطلق و نه قابل دفاع مطلق است؛ ه) همواره در طول زندگى بشر، پرخاشگرى وجود داشته است؛ و) هدف از پرخاشگرى، باید معقول و در جهت اصلاح فرد و جامعه باشد؛

ز) نوع پرخاشگرى باید با هدف مورد نظر سازگار باشد؛

ح) قرآن، به شیوه‏هاى گوناگون پرخاشگرى (عملى و کلامى) پرداخته است

کلید واژه: روان‏شناسى اجتماعى، پرخاشگرى، رفتار حمایتى، قرآن کریم

رفتارهاى حمایتى (حمایت اجتماعى)

1 تعریف رفتار حمایتى

رفتار حمایتى، رفتارى است که به قصد سود رساندن به دیگران انجام مى‏شود، ولى براى عامل، سود آشکارى دربرندارد. روان‏شناسان اجتماعى، عوامل ایجاد یا منع رفتار امدادگرانه را بررسى کرده و از آن، با عنوان‏هایى مانند رفتار حمایت اجتماعى،[132] امداد،[133]نوع‏دوستى،[134] یا رفتار خیرخواهانه[135] یاد کرده‏اند. بیشتر پژوهش‏ها در این زمینه، بهموقعیت‏هاى اضطرارى مربوط است. (دونلسون و دیگران، 1994)

این پژوهش‏ها در دهه 1960م. شروع شد. نقطه شروع، حادثه تأسف‏بارى بود که براى خانم کاترین کِنُووس[136] در خیابان رخ داد. او مورد حمله مردى کارد به دست قرارگرفت و زخمى شد. او پیوسته کمک مى‏خواست و فریاد مى‏کشید. با روشن شدن چراغ‏هاى آپارتمان‏هاى اطراف، مهاجم اندکى عقب‏نشینى کرد، ولى دوباره برگشت. این کشمکش 45 دقیقه ادامه یافت و با اینکه بعدها معلوم شد 38 نفر نظاره‏گر این ماجرا بوده‏اند، ولى نه‏تنها هیچ کس به کمک آن زن نیامد، بلکه هیچ کس حتى زحمت زنگ زدن به پلیس را نیز به خود نداد و سرانجام، زن با ضربات کارد آن مرد کشته شد

از این رو، این پرسش مطرح شد که چرا هیچ کس به کمک آن زن نیامد. آیا به خاطر بى‏عاطفگى یا بى‏تفاوتى نسبت به مشکلات دیگران بوده است یا به دلیل بیمارى اجتماع و نظام اجتماعى؟ دو پژوهشگر به نام‏هاى دارلى[137] و لاتانه[138] (1972م.)به این موضوع پرداختند

2 مراحل بروز رفتار حمایتى

براى اینکه بیننده یک صحنه اضطرارى بتواند تصمیم بگیرد، باید مراحل زیر را طى کند (دونلسون و دیگران، 1994)

مرحله اول ـ توجه به موقعیت اضطرارى؛ در بسیارى از موارد، ما به دلیل توجه به امور شخصى، گویا اساسا چشم و گوش خود را بر روى امور مربوط به دیگران، هرچند در موقعیت‏هاى اضطرارى مى‏بندیم. لاتانه و دارلى (1972م) در این زمینه، آزمایشى انجام دادند. آنان تعدادى دانشجو را براى سخنرانى درباره نیکوکارى دعوت کردند. سپس آنها را به سه صورت از برنامه آگاه کردند؛ به برخى گفتند مقدارى وقت دارید. برخى دیگر گفتند: اگر هم‏اکنون حرکت کنید، سروقت مى‏رسید. به گروه سوم نیز گفتند اندکى دیر شده است و کمى با تأخیر مى‏رسید. آن‏گاه در مسیر آنها یک موقعیت اضطرارى ساختگى را قرار دادند؛ کسى خود را به زمین انداخته بود و آه و ناله مى‏کرد. نتیجه این شد که از گروه اول 63 %، از گروه دوم 45% و از گروه سوم، تنها 15% به کمک آن فرد شتافتند. نمودار شماره (6) نتایج را به خوبى نشان مى‏دهد

مرحله دوم ـ اطمینان به اضطرارى بودن موقعیت؛ ما معمولاً دوست داریم رفتار دیگران را به آسان‏ترین و محتمل‏ترین وجه برداشت کنیم. درباره کسى که به سرعت مى‏دود، مى‏گوییم شاید عجله دارد تا به اتوبوس برسد، یا ورزش مى‏کند، ولى احتمال تعقیب دزدى که کیف او را ربوده است، آخرین احتمالى است که به ذهن مى‏آید. شاید افراد به اطلاعاتى، بیشتر اهمیت مى‏دهند که بر اساس آن، لازم نباشد کارى انجام دهند

مرحله سوم ـ احساس مسئولیت در مورد امدادگرى؛ در بسیارى از موارد، همانند آتش‏سوزى یا تصادف، مسئولیت‏ها تقسیم کار شده است، ولى گاهى چنین نیست. در اینجا معمولاً کسى را مسئول مى‏دانیم که رهبرى کار را به عهده گرفته است. براى مثال، اگر در کلاس درس باشد، معلم و اگر در اتوبوس باشد، راننده و اگر در مهدکودک باشد، مربیان را مسئول مى‏دانیم

مرحله چهارم ـ داشتن مهارت و توانایى کافى در انجام دادن امداد؛ بعضى موقعیت‏ها، کارى ساده است و هر کس مى‏تواند به انجام رساند؛ مانند عبور دادن یک پیرمرد از خیابان و; ولى اگر کسى را در حال غرق شدن ببینیم، تنها زمانى اقدام مى‏کنیم که شنا بلد باشیم و توان نجات او را نیز داشته باشیم

مرحله پنجم ـ تصمیم‏گیرى نهایى براى امداد؛ مراحل گذشته کافى نیست؛ زیرا چه بسا موانعى در کار باشد؛ براى مثال، فرد بترسد اگر شخص آسیب‏دیده‏اى از تصادف را به بیمارستان برساند، خودش را مسئول تصادف بدانند. (دونلسون و دیگران، 1994)

3 تبیین‏هاى نظرى درباره خوددارى از رفتار حمایتى

الف) نظریه ماهیت شهرنشینى: چرا در ماجراى خانم کاترین کنوویس، هیچ کس کمک نکرد؟ برخى این بى‏تفاوتى را به زندگى شهرنشینى نسبت مى‏دهند و به پژوهش‏هایى نیز استناد مى‏کنند؛ براى مثال، میلگرام[139] (1970م.) معتقد است رفتار امدادگرى براىدیگران، در روستاها بیشتر از شهرهاست. آماتو[140](1983م.) نیز با 180 دانشجو از پنجکشور مختلف درباره تفاوت رفتار حمایتى در شهرهاى کوچک و بزرگ مصاحبه کرد و معلوم شد که همه آنان، احتمال رفتار حمایتى در شهرهاى کوچک را بیشتر از شهرهاى بزرگ مى‏دانند، ولى پژوهش‏هاى لاتانه و دارلى (1970م.) این مطلب را تأیید نکرد، بلکه آنان علت‏هاى دیگرى را مطرح کردند؛ براى مثال، نخست فرد، دقت مى‏کند ببیند شخص زمین خورده، مست است یا معتاد، یا ناتوانى و معلولیت جسمانى دارد و سپس به کمک کردن یا نکردن تصمیم مى‏گیرد

ب) نظریه پخش مسئولیت: افزون بر این، لاتانه و دارلى (1970م.) نظریه «پخش مسئولیت»[141] را نیز مطرح مى‏کنند. اگر براى مثال، n نفر ناظر یک موقعیت اضطرارىباشند، هر کدام از آنها مسئولیت خود را تنها در حد n1 مى‏داند. از این رو، هرچه تعداد ناظران افزایش یابد، رفتار حمایتى کاهش مى‏یابد

البته در جامعه اسلامى اگر فرهنگ اصیل اسلامى جارى باشد، نظریه پخش مسئولیت مصداق پیدا نمى‏کند؛ چون در اسلام، هر کار ضرورى مادامى که انجام نشده است بر دوش همه سنگینى مى‏کند، همه مسئولیت دارند و به عبارت فقهى «واجب کفایى» است، یعنى هرگاه یک نفر انجام داد از عهده بقیه هم ساقط مى‏شود، اما تا انجام نشده است همه مؤظف به انجام آن هستند

سنیکر[142] و هندریک[143] (1983) در آزمونى، از آزمودنى‏ها خواستند که از طریق شبکهمداربسته صوتى با دانشجویان دیگر گفت‏وگو کنند. بعضى خیال مى‏کردند مخاطبانشان چند نفرند و بعضى گمان مى‏کردند یک نفر است. ناگهان، آزمودنى در هنگام صحبت، آه و ناله‏اى مى‏شنید و کلام از آن طرف قطع مى‏شد. آزمودنى‏هایى که مخاطب خود را تنها مى‏پنداشتند، به زودى خود را به مخاطب مى‏رساندند تا به او کمک کنند، ولى آنها که مخاطبان را چند نفر مى‏پنداشتند، لازم نمى‏دیدند که به کمک بشتابند. (به نقل از: برکوتیز، 1372ه . ش)

ج) نظریه غفلت جمعى: نظریه پخش مسئولیت به موقعیت بدون ابهام مربوط بود، ولى پژوهشگران براى موقعیت مبهم، نظریه «غفلت جمعى»[144] را مطرح کرده‏اند. این نظریه به ارزیابىفرد از موقعیت و فرد نیازمند و استحقاق او براى دریافت کمک مربوط مى‏شود. سال‏خوردگان، زنان، بیماران، بیش از دیگران کمک دریافت مى‏کنند، ولى کسانى مانند معتادان و مست‏ها که به خاطر کوتاهى خود نیازمند کمک شده‏اند، کمتر مورد توجه واقع مى‏شوند

4 ویژگى‏هاى حمایت کنندگان

تفاوت‏هاى فردى کمک‏کنندگان نیز تأثیرگذار است. میزان «همدلى»[145] افراد متفاوتاست. برخى، از ناراحتى دیگران به شدت ناراحت مى‏شوند و آن را ناراحتى خود مى‏دانند و برخى هرگز اندوهگین نمى‏شوند. نگران شدن از ناراحتى دیگران، حالتى عاطفى است که در کودکان 12 ماهه (بارون و بایرن به نقل از: برادرز،[146] 1990م.) و حتىدر میمون‏ها و بوزینه‏ها (آنگرر[147] و همکاران) نیز یافت مى‏شود

افراد همدلى کننده، سه ویژگى دارند: 1 نگران نیاز دیگران هستند؛ 2 با دیگران اشتراک نظر دارند و مى‏توانند خود را به جاى دیگران بگذارند؛ 3 احساسات همدلانه خود را از طریق رفتارهایى مانند گریه درموقعیت‏هاى غم‏انگیز بروز مى‏دهند. (مالیم، به نقل از: آیزنبرگ و همکاران، 1991م.) زنان، همدلى بیشترى با دیگران دارند. (فلدمن و دیگران، 1985م.)

5 مؤلفه‏هاى پنج‏گانه شخصیت نوع‏دوست

یک ـ همدلى بخش مهمى از خودپنداره این نوع افراد است. آنان خود را مسئول مى‏دانند و خودکنترلى[148] نیرومندى دارند؛

دو ـ بیشترشان معتقدند پاداش کار خوب در دنیا داده مى‏شود و از دید آنها نظام جهان، عادلانه و قابل پیش‏بینى است؛

سه ـ خود را داراى مسئولیت اجتماعى معرفى مى‏کنند؛

چهار ـ خود را داراى «منبع مهار درونى»[149] و متفاوت با بعضى افراد دیگر مى‏دانند؛

پنج ـ کمتر خودمحور و کمتر رقابت‏جو هستند

این پنج متغیر، همان‏هایى است که در دهه 40 در اروپاییان یافت مى‏شد و سبب مى‏گردید تا افرادى را از آزار نازى‏ها نجات دهند. (اولینز[150] و اولینر[151] 1988، به نقل از: دونلسون)

6 نقش الگوهاى اجتماعى در رفتار حمایتى

رفتار افراد در موقعیت‏هاى امدادى، داراى یک سرى هنجارهاى اجتماعى است. بِریَن[152]و تست[153] (1967م.) در این باره یک آزمایش میدانى انجام دادند. در یک جاده، مردىایستاده و در حال کمک کردن به زنى است که خودرواش پنچر شده است با فاصله نه‏چندان زیاد، زنى با خودرو پنچر شده‏اش ایستاده و کمک مى‏خواهد، کسانى که صحنه قبل را دیده‏اند، این هنجار اجتماعى در آنها تقویت شده و براى کمک به زن دوم، بیشتر از کسانى که این صحنه را ندیده‏اند اقدام مى‏کنند

گاهى با نمایش‏هاى تلویزیونى این هنجارها را تقویت کرده و در نتیجه، باعث بیشتر شدن رفتارهاى حمایتى شده‏اند. فورگ[154] و فمیستر[155] (1987م.) به دو دسته کودک 6ساله، دو فیلم نمایش دادند. در یکى، الگوى رفتار حمایتى و در دیگرى الگوى عدم رفتار حمایتى به نمایش گذاشته شد. سپس هر دو گروه مشغول بازى و نوعى مسابقه شدند. در بین بازى، توله‏سگ‏هایى را به میان آنها فرستادند که احتیاج به کمک داشتند. کودکان دسته اول کمک کردند و کودکان دسته دوم کمک نکردند. (نقل از: بارون و بایرن)

7 رفتار حمایتى در قرآن

کلمات کلیدی :