دانلود پروژه

 پروژه دانشجویی تحقیق بیابان در pdf دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق بیابان در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی تحقیق بیابان در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی تحقیق بیابان در pdf :

بیابان سرزمین وسیعی است که به خاطر بارندگی سالیانه کم دارای پوشش گیاهی کمی است. در ایران قسمت‌های نسبتاً وسیع بیابان که به خاطر کمبود باران و نمکی بودن خاک به کلی بدون پوشش گیاهی است کویر نامیده می‌شود.
بیابان یکی از اکوسیستم‌های اصلی خشکی است که از زمینهای بوته‌زاری تشکیل شده است که در آنها گیاهان بسیار پراکنده‌اند و به‌وسیله خاک لخت و شنی از هم جدا مانده‌اند. بسیاری از بیابانها در مجاورت رشته کوهها واقع هستند.
مشخصات بیابان از نظر آب و هوا
بیابانها، بیومهای خشکی هستند که بارندگی سالانه آنها از 250 میلیمتر کمتر است. بسیاری از بیابانها در مجاورت رشته کوههایی قرار دارند که هوا را روبه بالا می‌راند و در آنجا، هوای سردتر، بخار آب را سرد کرده و باران ایجاد می‌شود. سپس هوا رطوبت از دست داده به سوی منطقه مجاور حرکت کند و اقلیم بیابانها را بوجود می‌آْورد. مثلاً توده‌های هوا که از اقیانوس اطلس به کرانه‌های باختری ایالات متحده می‌رسد، غالبا مقدار زیادی بخار آب در خود دارد. همچنان که این توده هوا از رشته کوه سیئرا کازاکاد بالا می‌رود. بیشتر رطوبت آن به صورت باران فرو می‌ریزد.
بسیاری از مناطق غربی این رشته کوهها سالانه 200-150 میلی‌متر، باران دریافت می‌کنند، اما مناطق بیابانی از شرق این دو رشته کوه گسترش می‌یابد و بیشتر ایالات ایداهو ویتا را در برمی‌گیرد. گاهی هوای مرطوب بطور غیر معمول به این مناطق خشک می‌رسد، اما معمولاً این هوا فقط می‌تواند رگباری ایجاد کند. نظیر همین وضعیت را رشته کوههای البرز در قسمت شمال ایران بوجود آورده‌اند، که در نتیجه گیلان و مازندران مرطوب و بخش جنوبی البرز خشک مانده است.
جانوران و سازگاری آنها به خشکی
موجودات زنده بیابانی سازگاری زیادی نسبت به کمبود آب، نشان می‌دهند. مثلاً بسیاری از جانوران تنها در شبها به جستجوی غذا می‌روند و روزها را در سوراخهای زیرزمینی دور از نور مستقیم خورشید به استراحت می‌پردازند. روده و کلیه بسیاری حیوانات بیابانی مقدار زیادی آب را دوباره جذب می‌کند و در نتیجه مدفوع آنها کاملاً بدون آب دفع می‌شود. جانوری مانند موش، کانگورو که جونده‌ای در بیابانهای غربی ایالات متحده است. می‌تواند بطور نامعین بدون عرضه آشکار آب، زندگی کند. توان جذب و نگهداری آب این جانور به حدی بالاست که می‌توانند آب مورد نیاز خود را از دانه‌هایی که غذای اصلیش را تشکیل می‌دهند، دریافت کند. گربه وحشی، جانداری است که ویژه بسیاری از بیابانهاست.آب از سه طریق به دست می‌آید آب، مواد غذایی حاوی آب و متابولیسم کربن‌ها جانداران در بیابان مانند شتر از سوخت و ساز موادی که در چربی‌ها ذخیره کرده‌اند آب را به دست می‌‌آورند


گیاهان و سازگاری آنها به خشکی
سازگاری به خشکی در بین گیاهان بیابانی هم دیده می‌شود. بسیاری از گیاهان مانند کاکتوس مقدار زیادی آب را در هنگام بارندگی پراکنده می‌گیرند و در خود ذخیره می‌کنند. دیگر گیاهان ریشه‌هایی دارند که آب را از اعماق زیرزمین می‌گیرند. بعضی از آنها برگهای کوچک دارند، یا به‌وسیله کوتیکول مومی از هدر رفتن آب جلوگیری می‌کنند. برخی دیگر از گیاهان نیز بعد از بارندگی رشد و نمو سریع حاصل می‌کنند و دوره زندگیشان در چند روز کامل می‌شود. اگر چه چنین گیاهانی پس از پایان دوره باران به سرعت می‌میرند، اما دانه‌هایشان در حالت زندگی نهفته می‌مانند و همین که شرایط دوباره برای رشد سریع مناسب شد، جوانه می‌زنند.
خاک بیابان
خاکهای بیابان غالبا دارای مقدار زیادی مواد معدنی و نمک است، اما مواد آلی آن ناچیز است. بنابراین اگر برای تبدیل بیابان به زمینهای کشاورزی فقط آب به خاک اضافه شود، تلاشها با شکست روبرو می‌شود. مثلاً در دهه 1950 میلیونها دلار برای افزایش محصولات غذایی، در آبیاری بیابانهای افغانستان، خرج شد. بیابان برای یک دوره 2 ساله شکوفا شد. اما مواد غذایی اندک خاک را گیاهان رو به پایان رساندند و به سبب شوره گرفتن سطح خاک گیاهان از بین رفتند و دیگر هم گیاهی سبز نشد.
همچنان که در غرب ایالات متحده به اثبات رسیده می‌توان در آنجا که اتکا یکسره بر روشهای تخصصی نگهداری خاک و انتقال آب با لوله از چاهها و رودهای دور دست است، بیابانها را بارور ساخت. با این همه، هزینه تغییر اکوسیستم‌ها زیاد است، این کار خطرهای بالقوه‌ای دارد و نیازمند بررسی دقیق علمی است.
اقلیمهای بیابانی
اقلیمهای بیابانی که دارای بارندگی نامنظم و احتمالاً گاهی بدون باران سالیانه هستند، شامل تقسیمات زیر است:
اقلیم بیابانی استوایی: بطور کلی گرم و فاقد فصول حرارتی متمایز که در آن روزها و شبها در تمام ایام منظم و به توالی یکدیگر هستند.
اقلیم بیابانی گرمسیری: عموماً گرم و دارای فصول حرارتی مشخص، دارای فتوپریودیسم نامنظم تر از اقلیم بیابانی استوایی است.
اقلیم بیابانی معتدل: دارای فصول حرارتی متمایز و فتوپریودیسم روزانه نامساوی و کاملاً متمایز است.
علل پیدایش بیابانها
بطور کلی عوامل مختلفی موجب پیدایش مناطق خشک و بیابانی می‌شود. سه عامل مهم در ایجاد بیابانها عبارت‌اند از:
گرم شدن زیاد منطقه بر اثر تابش خورشید در منطقه بین‌المدارین (مدار راس السرطان و راس الجدی) به علت تابش عمود آفتاب بیشترین گرما دریافت می‌شود و بیشتر بیابانها نیز در این عرضهای جغرافیایی قرار دارند.ایمان جاوردی محمد غفاری
فشار زیاد جنب حاره‌ای
فشار هوا در همه عرضهای جغرافیایی یکسان نیست. وقتی در جایی فشار هوا کم باشد، هوا به علت سبکی بالا رفته و پس از سرد شدن در صورت وجود رطوبت کافی و سایر شرایط لازم موجب بارندگی می‌شود. هوای گرم و مرطوب استوایی پس از ایجاد بارش به اطراف مدار راس السرطان و راس الجدی، حرکت می‌کند. اما به علت سنگین شدن و تراکم در عرضهای جغرافیایی مذکور فرو می‌نشیند و یک منطقه پر فشار بوجود می‌آورد. این توده هوا با از دست دادن رطوبت خود فرومی‌نشیند (نشست هوا)، نتیجه این امر، خشکی و گرمی هوا و صاف بودن آسمان در این مناطق است.ایمان جاوردی و صمیم صداقتی و نوید خوشبخت
جریانهای آب سرد ساحلی اقیانوسها
جریانهای سرد اقیانوسی که از قطب جنوب به سمت استوا حرکت می‌کنند. در برخی نقاط ساحلی به علت ایجاد هوای سرد و نشست هوا، مانع ایجاد بارش در این نواحی می‌شوند. مانند بیابان آتاکاما و اریکا در امریکای جنوبی و بیابان نامیب در افریقا.

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی بر اساس روش ویلیام رومی در pdf دارای 8 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی بر اساس روش ویلیام رومی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی بر اساس روش ویلیام رومی در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی بر اساس روش ویلیام رومی در pdf :

چکیده:

هدف از تحقیق حاضر بررسی وتحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی با تکنیک ویلیام رومی و فراهم آوردن اطلاعات وارائه پیشنهاداتی به برنامه ریزان به منظوربهبود واصلاح این کتاب بوده است.بر اساس این تحلیل ضریب گیری دانش آموزان در سه مولفه » متن، تصاویر و سوالات« مورد توجه قرار گرفته است . به سبب محدود بودن حجم جامعه نیازی به نمونه گیری نبود و همه محتوای کتاب به عنوان جامعه(نمونه برابر جامعه) انتخاب و مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. روش تحقیق توصیفی و روش مطالعه از نوع تحلیل محتوای کمی بوده و برای بررسی داده هاو اطلاعات از روشهای مناسب آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین )و محاسبه ضریب درگیری بر اساس فرمول ویلیام رومی استفاده شدکه نتایج نشان داد متن و تصاویر به ترتیب با ضریب درگیری0/86،0/67به صورت فعال ارائه شده اند. و زمینه اکتشاف و پژوهش و عمل فعالانه آنان را فراهم می سازد. در حالی که سوالات با ضریب درگیری 4 به صورت غیر فعال ارائه شدهاند.

واژه های کلیدی:تحلیل محتوا،علوم تجربی، پایه ششم ابتدایی، ویلیام رومی
مقدمه

آموزش و پرورش یکی از زیرساختهای اصلی هر جامعهای جهت رشد، توسعه و پیشرفت شهروندان محسوب میشود. اگر بپذیریم که علوم در تعیین جایگاه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی یک جامعه نقش مؤثری دارد، آنگاه به اهمیت آموزش علوم و نیز لزوم همگانی کردن آن بیشتر پی میبریم. آموزش علوم و فناوری یکی از پایههای اساسی آموزش و پرورش است که تاثیر مستقیم آن در توسعه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و افزایش سرمایه های مادی و معنوی یک جامعه به خوبی مشخص شدهاست. از مهمترین دست آوردهای آموزش علوم در مدارس، تربیت افرادی است که دارای معلومات و آگاهیهای لازم هستند تا بتوانند منطقی فکر کرده و آگاهانه تصمیم بگیرند .(Harlen, 1999) با توجه به اهمیت کتاب های درسی در نظام آموزش و پرورش متمرکز ایران و تأکید بر آموزش پایه مثل خواندن، نوشتن و علوم تجربی در دوره ابتدایی، برنامه ریزی، تدوین، تغییر و به روز آمد کردن کتب یکی از الزامات نظام آموزشی است.به دلیل اهمیت کتب درسی وموفق بودن در روش تدریس باید کتب درسی مورد تحلیل و بازنگری قرار گیرند تا هم با نیازهای فراگیران منطبق باشد و هم با نیازهای جامعه و فلسفه اجتماعی وهنجارهای جامعه همسان باشد و هم اهداف آموزشی را فراهم آورد(شعبانی،.(1382 و روش تحلیل محتوا یکی از پرکاربردترین روش های تحقیق در مطالعات اجتماعی و رفتاری و انسانی است. تحلیل محتواکمک می کند تا مفاهیم،اصول،نگرش ها،باورها و کلیه اجزای مطرح شده دروس کتاب ،بررسی عملی و با اهداف برنامه درسی مقایسه و ارزشیابی شوند(یارمحمدیان،.(1377ویکی از تعاریف اولیه ورایج تحلیل محتوا از برلسون است از نگاه او تحلیل محتوا یک روش پژوهش منظم برای توصیف عینی محتوای کتاب ها و متون برنامه درسی و مقایسه پیام ها و ساختار محتوایی با اهداف برنامه درسی است(معروفی و یوسف زاده، 1388 )روش تحلیل محتوا یکی از پرکاربردترین روش های تحقیق در

1

مطالعات اجتماعی و رفتاری و انسانی است. و روش ویلیام رومی یک روش تحلیل کمی که به توصیف عینی و منظم محتوای آشکار مطالب درسی و آزمایشگاهی می پردازد.

از این رو پژوهش حاضر سعی بر این دارد که محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم را به روش ویلیام رومی بررسی نموده که آیا متن، تصاویر و پرسش های کتاب علم تجربی به شیوه فعالی ارائه شده اند؟

پیشینه تحقیق

با توجه به ویژگیهای عصر کنونی که انسان با انفجار اطلاعات و توسعه فناوری مواجه است، نظام آموزش و پرورش وظیفه دارد برنامههای آموزشی و درسی علوم را به نحوی ساماندهی کند که همه تواناییهای شناختی و شخصیتی دانشآموزان رشد کرده و با بهره گیری از مزایای علوم و فناوری، توانمندیهای لازم را برای رویارویی با تحولات جدید کسب نمایند(سعیدی به نقل از هارلن، .(1382 اما شواهد موجود نشان میدهد که اغلب دانشآموزان فاقد این ویژگی هستند و به عبارت دیگر برنامههای آموزشی علوم نتوانسته است روحیه علمی و کاوشگری، آفرینندگی و خلاقیت را در دانشآموزان پرورش دهد (پرویزیان، .(1384 و نتایج آزمون هایی مانند تیمز نیزنشان می دهد عملکرد دانش آموزان ایران در درس علوم تجربی، ریاضی و دروس ابتدایی مناسب نبوده و بیشتر دانش آموزان توانایی پاسخگویی به سؤالات کاربردی ، قضاوتی و ترکیبی را ندارند( مارتین ، (2004 که با نتایج صداقت ( (1376 و سیدی ( (1389 هم خوانی دارد. همچنین قاسمی و جهانی((1388 در ارزیابی اهداف و محتوای علوم تجربی از دیدگاه الگوی آموزش خلاقیت پلسک، نیز ضعیف بودن ضریب درگیریدانش آموزان و کم توجهی به آموزش خلاقیت و مهیا ساختن شرایط برای پرورش خلاقیت در دانش آموزان را نشان داد.در تحقیقی قادری (1379) در تحلیل محتوای علوم پنجم ابتدایی با توجه به اصول برنامه ریزی درسی و میزان انطباق آن با توانایی کودکان10-11 ساله و حج فروش (1380) در بررسی تطبیقی علوم دوره ابتدایی چنین نتیجه گیری شده است که وجود طرح مسائلی درباره پرورش مهارتها، وجود سوالات و فعالیتهایی که دانش آموزان را در مورد موقعیت های مبهم و خلاقیت بر انگیز قرار دهد، وجود سوالات یا فعالیت هایی که یافتن پاسخ و حل آنها مستلزم به کارگیری مراحل کاوشگری، پژوهش و حل مساله، تفکر نقاد و تفکر واگر و پردازش اطلاعات باشد را لازم می داند. وحاکی از غلبه نظری بر عملی و فاصله گرفتن از عملکرد کشف و ابداع است.با توجه به این نتایج ،سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی کشور در راستای مصوبات سند تحول راهبردی و اصول همسو سازی برنامه های درسی دوره ابتدایی با برنامه درس ملی، راهبردهایی همچون متناسب سازی کتب درسی من جمله کتب جدید التألیف پایه ششم ابتدایی را به منظور پرورش دانش آموختگان متفکر و پژوهندهارائه نموده است .

روش تحقیق

تحقیق توصیفی و از حیث هدف کاربردی است و روش مطالعه از نوع تحلیل محتوای کمی است. در این روش محتوای آشکار و پیام ها به طور نظام دار و کمی توصیف می شود این روش را می توان روش تبدیل داده های کیفی به داده های کمی قلمداد کرد. جامعه آماری ،کتاب درسی علوم تجربی ششم ابتدایی که با حذف مقدمه، 87 صفحه می باشد. به سبب محدود بودن حجم جامعه نیازی به نمونه گیری نبود و همه محتوای کتاب به عنوان جامعه(نمونه برابر جامعه) انتخاب و مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. به روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 10 صفحه برای تحلیل متن ، 10 تصویر برای تصاویر ، 10 سؤال برای تحلیل سؤالات کتاب مورد تحلیل قرار گرفت .ابزار اندازه گیری داده ها در روش ویلیام رومی سیستم مقوله بندی است که به صورت استاندارد وجود دارد.تجزیه و تحلیل بر اساس فرمول ویلیام رومی انجام می شود.ویلیام رومی برای تحلیل محتوای کتابهای درسی ابتدا محتوا را به سه قسمت متن،تصاویرو سوالات تقسیم می کند و سپس برای هر قسمت مقوله هایی را تعریف می کند . از نظر ویلیام رومی زمانی یک کتاب درسی فعال است که ضریب درگیری آن بین 0/4تا1/5 باشد(رومی،.(1968

2

واحد تحلیل متن : در این نوع تحلیل ، واحد تحلیل متن جملات است جمله واحد معنادار واقعی و کوچک ترین جزءتحلیل محسوب می شود در تحلیل متن ده مقوله وجود دارد که خود به سه قسمت فعال،غیرفعال و خنثی تقسیم می شود که در این تحلیل مقوله های خنثی مورد شمارشقرار نگرفته و به حساب نمی آید .

تعیین ضریب درگیری ذهنی متن:

برای تحلیل متن در هر یک از ده صفحه تعداد 25 جمله را مطالعه نموده و در یکی ازمقوله های زیر قرار داده می شود . اگر جملات صفحه ای به حد نصاب 25 جمله نرسد صفحات بعد نیز مورد تحلیل قرار می گیرند. تا به حد نصاب لازم برسیم این جملات شامل پیشگفتار، عناوین ، شرح زیر تصاویر و یا مقدمه ی فصول نمی شود.

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی آثار معماری اسلامی: از برج قابوسبن وشمگیر در ایران، تا برجهای دوقلوی پترناس (KLCC) در pdf دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی آثار معماری اسلامی: از برج قابوسبن وشمگیر در ایران، تا برجهای دوقلوی پترناس (KLCC) در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی آثار معماری اسلامی: از برج قابوسبن وشمگیر در ایران، تا برجهای دوقلوی پترناس (KLCC) در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی آثار معماری اسلامی: از برج قابوسبن وشمگیر در ایران، تا برجهای دوقلوی پترناس (KLCC) در pdf :

مقدمه

منار به معنای جایگاه نور و نار، در گذشته به عنوان نشانه و بنایی یادمانی بنـا مـیشـده اسـت. منارهـا نشانههای خوبی برای جستن و یافتن راه یا مسیر و همچنین راهحلهای خوبی برای شناسایی و ثبتنـام شاهان و سازندگان آن بهشمار میآمدند.

برخی از منارها نیز در مساجد برای انتقال صدای مؤذن در کنار گنبد طراحی و بنا میشـدند. برخـی هم مثل برج قابوس براساس پارهای از اظهارنظرها برای مقبره اسـتفاده شـدهانـد. بـه هـر حـال امـروزه منارها جای خود را به برجهایی که کاربریهای گوناگونی دارند دادهانـد کـه در ایـن میـان مـیتـوان بـه برجهای دوقلوی مالزی و مانند آنها اشاره کرد. به هر حال در اینجا به بررسی کلی تاریخچه بناهای برج

قابوسبنوشمگیر، منار جام، آرامگاه علیآباد کاشمر و منار قطـب، و سـپس معرفـی بـرجهـای دوقلـوی پترناس (KLCC)1 پرداخته میشود.

شکل .1 موقعیت جغرافیایی بناهای مورد بررسی در جهان

منبع: نگارندگان، 1388

برج قابوسبن وشمگیر

این برج از بهترین بناهای تاریخی سده 4 هجری و بلندترین بنای آجری جهان بهشمار میآید. طبق تصریح نوشتههای کتیبـه بـرج قابوس، امیر شمسالمعالی به سال 397 ه. ق. اقدام به ساخت برج کرد. درباره اینکه هدف اولیه برپاساختن این بنا چـه بـوده اسـت، نظریات گوناگونی وجود دارد. محتملترین انگیـزه ایـن اسـت کـه هدف از ساخت چنین بنایی، مکانی برای آرامگاه بانی آن، قابوس بن وشمگیر بوده است. البته با توجـه بـه ارتفـاع زیـاد بـرج، ایـن توجیه نیز که ساختمان مذکور ممکن است بهمنظور نشانه و نمود شهر جرجان (گرگان) و راهنمای مسافران در دشـت گرگـان بنـا

شده باشد، در ذهن قوت میگیرد. حتی اگر در ابتـدا ایـن بـرج بـا
شکل .2 برج قابوس

چنین هدفی ساخته نشده باشد ولی ارتفاع زیاد برج 70) متـر) در منبع: http://fa.wikipedia.org دشت جرجان نشانه و علامتی نمایان برای مسافران بـوده اسـت

(قزلجه، متین، .(1387

مشخصات و ابعاد

بلندی برج از سطح زمین تا زیر قاعـده تـاج مخروطـی 37

متر، و ارتفاع تاج مخروطی آن از کـف قاعـده تـا رأس آن

18 متر است که رویهـمرفتـه ارتفـاع بـرج را بـه 55 متـر میرساند (قزلجه، متین، .(1387

گنبد این برج به صورت تکپوششی است. بناهای ایـن منطقه آب و هوایی و از جملـه بـرج قـابوس، دارای سـقف شیبدار هستند، تا ریزشهای جوی بـر روی سـقف آنهـا باقی نماند. بهعلاوه، شیب تند ایـن گنبـد مخروطـی باعـث میشود تا پرندگان نتوانند بـر روی آن بنـشینند و بـه آن آسیب برسانند.
برج قـابوس دارای بدنـه مـدوری اسـت کـه دارای 10

ترک (پشتبند) پیرامون بدنه است (شـکلهـای 3 و (5 و بـا ایجاد برش افقی در بدنه استوانهای آن، سـتاره ده پـر بـه وجود میآید. بنا بـر گفتـه یکـی از متخصـصان (مهنـدس سلیمی)، »ضخامت میل از پایین به بالا کـرنش کمـی دارد؛ یعنی هر چه برج رو به بالا میرود از قطر بدنه آن کاسـته میشود.« بنابراین بدنه برج استوانهای کامل نیـست. قطـر داخلی گنبد 9/70 متر و قطـر آن از قاعـده تـرکهـا 14/66

متر و طول قطر آن از رأس ترکها 17/60 متر اسـت. ایـن ترکها علاوه بر آنکه دلیل ساختمانی دارند و به صـورت شمع و پشتیبانهای قوی عمل میکنند، توده وزین برج را در میان میگیرند و از لحاظ شکل نیز درخور تعمقاند؛ به ایــن معنــی کــه حالــت کــشیدهای بــه بدنــه مــیدهنــد کــه چشمنوازتر است و بدین ترتیب حالت نسبتاً زیبـایی بـین بدنه و مخروط گنبد برقرار میگردد.

سردر ورودی و تزئینات آن: درِ بـرج رو بـه جنـوب شرقی، به سمت محل طلوع خورشید گشوده میشود. این در دارای 1/5 متر عرض و 55/5 متـر ارتفـاع اسـت و دو رشته مقرنسکاری ساده و در عین حال زیبا طاق هلالـی سردر را میآرایند (همان).

شکل .3 پشتبندهای ایجاد شده

بر بدنه برج قابوس

منبع: engmmajidee.blogfa.com

شکل.4 سردر ورودی برج قابوس منبع: architectstyle.persianblog.ir

شکل .5 پشتبند های ایجاد شده بر بدنه برج قابوس

منبع: engmmajidee.blogfa.com

; برج از :اسلامی معماری آثار تطبیقی بررسی

شهرسازی و معماری نامه

137

آرامگاه علیآباد (کاشمر)

برج علیآباد کاشمر در قرن 13 میلادی بنا شده است. برج مذکور در میان بناهایی که همدوره آن ساخته شدهاند، اهمیت ویژهای دارد (هیل و گاربر، .(1996-1989 بنای مذکور در زمان حاضر در جنـوب اسـتان خراسان واقع است.

شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه

مشخصات و ابعاد

مقبره علیآباد در روستای علیآبـاد، در 42 کیلـومتری شـهر کاشمر واقع شده است. برج علیآباد با مـصالح آجـر سـاخته شده است. نمای بدنه مدور برج از 48 گوشـه قـائم و منحنـی شکل گرفته، که تزئینات نما بر روی قسمت میانی، بین پایـه و گنبد اجرا شده است. تزئینات کاشی فیروزه به زیبایی هرچـه تمامتر حد فاصل گنبد مخروطیشکل (که اکنون مرمـت شـده است) و بدنه برج قرار گرفتهاند. گنبد بـرج دوپـوش و بلنـدای آن 18 متر است. پلان بدنه برج در پایـه 8 ضـلعی اسـت، کـه همین تصویر از داخل بنا نیز مشاهده میشود. محیط داخلـی بــرج 22 متــر و محــیط پیرامــونی آن معــادل 42 متــر اســت

.(http://janotansmith.persianblog.ir/post/2) عــــلاوه بــــر تزئینات فیروزهای، تزئینات آجری هم در بدنه بیرونی برج به کار رفته است که در این تزئینات اشکال لوزی و چلیپا رویـت میگردد.

شکل .6 برج علیآباد (کاشمر)

منبع: www.vista.ir

138

منار جام

منار جام در میان سلسلهکوههای ولایت غور در خم درهای در ساحل جنوب هریررود برپا شده است.

کارشناسان عرصه باستانشناسی در یونسکو، منار جام را یکی از سازههای خارقالعاده معماری میدانند. منار جام سنت معماری کهن و سبک هنری قدیمی منطقه را در آخرین حد کمال و زیبایی آن نمایان میسازد. محل ساخت منار جام از سطح دریا یکهزار و نهصد متر بلندی دارد. این منار در فاصله سالهای 1153 تا 1203 میلادی (منار جام به قلم ماریک و ژان ویت، پاریس، (1959 به دستور سلطان غیاثالدین غوری (1202-1163) ساخته شده است. منار جام یکی از تماشاییترین ابنیه تاریخی افغانستان است و

گفته میشود که پس از منار قطب در دهلی، بلندترین منار جهان است (وبسایت جام غور، 2www.jame-ghor.comو.(3

مشخصات و ابعاد

شکل .7 منار جام در حاشیه جنوبی هریررود

منبع: www.jame-ghor.com

منار جام درواقع ساختمانی آجری است که بر پایهای هشتضلعی با ارتفاع 18 متر و قاعدهای بـه قطـر 8

متر قرار گرفته و به 3 طبقه تقسیم شده است. بالکنها تـا روی قـلابهـا پیـشروی دارنـد و منـار بـا یـک کلاهفرنگی فانوسـی (بـالاترین قـسمت منـار) تـزئین و پوشـانده شـده اسـت ( Sahai, Surendra, Indian .(Architecture Islamic Period, 2004, 17 اختلاف نظر انـدکی در نوشـتههـای پژوهـشگران مختلـف در

مورد ارتفاع منارجام وجود دارد، اما 63/30 متر مورد توافـق کارشناسانی است که بنـا را از نزدیـک مـورد بررسـی قـرار دادهانـد. در ارتفـاع تقریبـاً دومتـری از سـطح زمـین، دروازه کوچک ورودی به داخل منار دیـده مـیشـود. سـازنده منـار معماری بوده است به نام علیبن ابراهیم از نیشابور کـه نـام او در دو جای منار دیده میشود. به روایت مردم، این معمـار دستکم طی هفت سال چنین یادگار بزرگی را برپا کرده است

(ســپک، کتیبــه نــشریه انجمــن حفــظ میــراثهــای فرهنگــی افغانـستان، شـماره .(6 در مـورد سـاختمان درونـی و نمـای بیرونی منار جام چنین تصویری ارائه شده است: »از پای تـا سر منار، زینه پیچاپیچی در دو کناره داخلی آن بالا میرود و به دالان بالایی میرسد. نمـای بیرونـی منـار بـا خـشتهـای برجسته فیروزهایرنگ درخشان بر زمینه گلابـی و نـوار بـه نوشــته ســوره نــوزدهم قــرآن مجیــد آراســته شــده اســت« (وبســایت جــام غــور، .(www.jame-ghor.com خــشتهــای پختــهشــده، چــوب و کاشــیهــای فیــروزهای نیــز در ســاخت قسمتهای مختلف منار به کار گرفته شدهاند (تومـاس، دیویـد،

1761-1834 م.)

شکل . 8 منار جام

منبع: www.neatorama.com

; برج از :اسلامی معماری آثار تطبیقی بررسی

شهرسازی و معماری نامه

139

منار قطب

منار قطب در قرن 13 میلادی به دسـتور قطـبالـدین ابیـک، شاه تورانینژاد هندوستان، در دهلی به تقلید از منـاره جـام افغانــستان برپــا شــد. طبقــه اول ایــن بنــا در زمــان حیــات قطبالدین، و طبقات بعدی احتمالاً به دسـتور التـوتمیش بنـا گردید. غرض از ساختن این بنا، برخلاف آنچه که برخـی از مورخان گفتهاند، برای ندای اذان در هنگام نمازهای پنجگانه نبوده بلکه بیشتر به مناسبت ایجـاد بنـای یـادبود و یادگـار پیروزیها و فتوحات حاکم وقت برپـا شـده اسـت (ذکرگـو، امیرحسین، آذر .(1376 ایـن منـار در 14 کیلـومتری جنـوب کاناد پلیس (قدیمیترین مرکز اداریـ تجاری طراحـی شـده در زمان سلطه انگلستان بر هند)، در دهلی قرار گرفته اسـت

.(2009-tourism.webindia123.com) البتــــه نگارنــــدگان معتقدند با توجه به اینکه منار در حیاط مـسجد بنـا شـده و

دسترسی به بالای آن نیز امکانپذیر بوده، قابلیـت اسـتفاده
شکل .9 منار قطب و مسجد قبهالاسلام
برای ندای اذان را هم داشته است.

منبع: نگارندگان، 1388

شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه

140

جاده

بنای تزئینی اسمیت

دوره قطبالدین دوره التوتمیش دوره علاءالدین
دوره های بعد از علاءالدین

شکل .10 آثار آغازین معماری اسلامی در شبه قاره هند (پلان سایت مسجد قبهالاسلام)

منبع: -www.tabor.me.uk ترجمه نگارندگان، .1388

مشخصات و ابعاد

منار قطب به پنج طبقه تقسیم شده است و در فاصله هر دو طبقه ایوان مدوری بـهصـورت کمربنـد آن را در بر گرفته و در هر طبقه کتیبههایی از آیات قرآن و اسامی قطبالدین ایبک، محمـدبن سـام و جـز اینهـا منقوش است. این بنا 72/50 متر ارتفاع دارد و دارای 379 پله است و قطر قاعده آن در پایه 14/32 متـر و قطر آن در بالاترین نقطه 2/75 متر است. منار قطب اصلاً دارای 4 طبقه اسـت کـه روکـار ایـن طبقـات از سنگ ماسهای سرخ و کرمرنگ است. در تعمیراتی که در سال 1368 میلادی صـورت گرفـت، در سـاخت طبقه فوقانی، از سنگ مرمر سفید استفاده شد. 3 طبقه اصلی زیرین، منار دارای 3 طـرح مقطعـی متفـاوت است. در طرح مقطعی طبقه اول شـیارهای منحنـی و زاویـهدار بـا هـم تلفیـق شـدهانـد. در طبقـه فوقـانی برشهای منحنی در کنار هم قرار گرفتهاند و در طبقه سوم صرفاً بریدگیهای زاویهدار و مثلثـی بـه کـار رفته است (شکل .(11 همانطور که در شکل 11 مـشاهده مـیشـود و براسـاس اظهـارات دکتـر ذکرگـو،

»ایوانهای فوقانی بر پایهها و طاقنماهای مقرنس که ارمغانی از معماری اسلامی ایران بوده استوار شده است« (ذکرگو، امیرحسین، مسجد قبهالاسلام، آذر .(1376

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی تحقیق در مورد بررسی مجموعه های مسکونی در مشهد در pdf دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق در مورد بررسی مجموعه های مسکونی در مشهد در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی تحقیق در مورد بررسی مجموعه های مسکونی در مشهد در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی تحقیق در مورد بررسی مجموعه های مسکونی در مشهد در pdf :

از آنجائی که برای طراحی یک مجموعه مسکونی، آگاهی نسبت به وضعیت مجموعه هایی که تاکنون در این شهر به وجود آمده اند و تأثیراتی که از مرحله طراحی تا زمان استفاده ، از محیط گرفته یا بر آن می گذارند، ضروری می نماید. با عنایت به این مهم، در این بخش از رساله حاضر، چند نمونه شاخص و تأثیر گذار در بخشهای مختلف شهر انتخاب شده اند تا به ترتیب زمانی و با بررسی نکات مثبت و منفی آنها، شناخت دقیق تری از وضعیت این پدیده ها در سطح شهر به دست آید.

ارائه اطلاعات در مورد این مجموعه ها در قالب: نمایش موقعیت قرارگیری در شهر، دیدهای گوناگون در وضعیت موجود از آنها، تصویری بازسازی شده از مجموعه ( برایدرک بهتر بیان معماری آنها) ، همچنین نقشه ها و سایر مشخصات. در موارد لازم، اطلاعات نقشه ها و سایر توضیحات ضروری در ارتباط با بنا این بررسی را کاملتر میکند.

1- مجتمع مسکونی فیروزه:
علت انتخاب:‌این مجموعه یکی از معدود مجتمعهای مسکونی مشهد است که پس از آپارتمانهای مرتفع در عرصه ساخت و ساز مسکن، به بلند مرتبه سازی روی آورده و امکان زندگی در ارتفاع بیش از 56 طبقه را برای ساکنین، فراهم نموده است.
1- بررسی ویژیگیهای کالبدی – فضایی مجموعه:
مجتمع مسکونی فیروزه با تعداد 1400 واحد مسکونی در قسمتی از شهر واقع شده که بیشترین کابری اراضی آن مسکونی است.
موقعیت شهری و کاربریهای بافت پیرامونی و بلافصل:

این مجموعه در محدوده بین بلوار شهید قرنی ( بلوار فردوسی) ، بلوار شهید صادقی (بلوار سازمان آب) و بلوار قاضی طباطبایی واقع شده است. کاربریهای اطراف آن در حوزه پیرامونی عبارتند از:
1- اورژانس   2- مجموعه فنی و حرفه ای 3- هتل صبا
4- پمپ بنزین   5- بیمارستان خاتم الانبیاء 6- مجموعه ورزشی کارگران و مجموعه تفریحی 7- مجموعه های مسکونی با قدمت زیاد نظیر 600 دستگاه،512 دستگاه مجموعه مسکونی شرکت گاز و مجموعه مسکونی فرهنگیان

کاربریهای داخل مجموعه و در حوزه بلافصل آن عبارتند از :
1- مسکونی 2- مرکز تجاری 3- درمانگاه 4- مسجد

نظام دسترسیها و الگوی حرکت سواره و پیاده:
کل مجموعه به 6 فاز مجزا از یکدیگر تقسیم شده که هر کدام دارای هیات مدیره مختص به خود می باشد و هیچگونه ارتباطی بین فازهای مختلف وجود ندارد. تفکیک حرکت سواره و پیاده بدین ترتیب است که حرکت سواره در فضاهای ارتباطی که در بین فازهای مختلف ایجاد شده اند، صورت می گیرد و هیچگونه تداخل حرکتی سواره در داخل محوطه های درونی مجتمع وجود ندارد، مگر در موارد اضطراری.

بررسی نحوه همگنی مجموعه با بافت اطراف و محیط:
در این زمینه می توان به نکات زیر اشاره نمود:
1- برجها طوری طراحی شده اند که حداقل سایه اندازی را بر هم داشته باشند.
2- اگر چه ریتم افقی- عمودی و نیز شکستگیهایی در نما دیده می شود، ولیعدم استفاده از مصالح متنوع، موجب بوجو آمدن سیمایی یکنواخت در بدنه شده است که البته وجود تراسها وفضاهای باز در طبقات و نیز ریتم نما، از تأثیر آن کاسته است.
3- وجود فضاهای باز در طبقات بالای برجها، نکته ای قابل توجه است که تنها در مورد تعداد واحدهای معدودی استفاده گشته است و در جای خود قابل تقدیر و تأمل است.
4- مسأله اشراف مجمع بر منازل مسکونی اطراف و نیز طراحی تراسها رو به فضای خصوصی بافت مسکونی مجاور، یکی از نکات منفی پروژه است. چرا که با توجه به نظر خواهی صورت گرفته از ساکنین، یکی از کابریهای عمده تراسها، مسأله چشم انداز ذکر شده است که با درنظر گرفتن اشراف بوجود آمده بر منازل اطراف، مطلوب نمی باشد.
5- بهتر بود که حجم برجها با افزایش ارتفاع پلکانی می شد تا از تأثیر ارتفاع زیاد آنها بر بافت مجاور بکاهد.
6- غلبه توده بر فضا، بجای فضا بر توده از معضلات مجموعه است.
7- فازهای مختلف مجتمع با. نرده از محیط پیرامونی خود تفکیک شده اند.
8- کمبود فضاهای سبز ونشیمن و نیز مکانهای جمعی مناسب که بصورتی شایسته تجهیز شده باشند، باعث انروای ساکنین شده و از بعد اجتماعی مجتمع کاسته است.
9- فضای باز مجموعه نیز، عموماً‌ با موزائیک فرش شده است و فضاهای تجمع جهت گذران اوقات فراغت ونیز ایجاد همبستگی اجتماعی در ساکنین، متناسب با جمعیت مجموعه وجود ندارد.
10- مجتمع تجاری مجموعه در مکانی قرار گرفته که علاوه بر پاسخگویی به نیاز مجتمع با بیرون هم ارتباط کند.
11-سلسله مراتب دسترسی به داخل مجتمع از فضای باز (محوطه)، به فضای نیمه باز ( سرپوشیده ) و سپس فضای بسته صورت می گیرد که ترکیب مناسبی بنظر می رسد. همچنین فضای نیمه باز سرپوشیده مجموعه که شامل پیلوت ساختمانها می شود، با قرار گرفتن در سطحی بالاتر از محوطه شخص گشته است. این فضا شاید بتواند در صورت ساماندهی مناسب، بعنوان یک فضای اجتماع مطلوب برای ساکنین بخصوص در فصول سرد و بارانی، مورد استفاده قرار گیرد و تا حدی کمبود اینگونه فضاها در مجتمع را، جبران نماید
12- پارکینگهای مجتمع با قرار گرفتن در زیر محوطه باز و داشتن دسترسی از طریق رامپ، از تداخل سواره و پیاده جلوگیری کرد هو کاملا نیز کنترل می شود. ایجاد نورگیر در فضای باز مجموعه که امکان ورود نور به فضای پارکینگ در طبقه1- را ایجاد می کند، قابل توجه است.

بررسی واحدهای مسکونی و فضاهای درونی آنها: ( بطور کلی)
1- واحدها بصورت1،2و3 خوابه طراحی شده اند.
2- متراژ واحدهای مسکونی ( در فاز 4 مجتمع) از تنوع جالب توجهی برخوردار است و در 7 تیپ با متراژهای 170،160،140،125،110،92،80 متر مربعی قرار می گیرند.
3- فضاهای ارتباط عمودی، عموماً از سه بخش تشکیل شده است:
الف) آسانسور حمل افراد
ج) آسانسور حمل بار( خدماتی) که اغلب بسته می باشد و در موقع اسباب کشی استفاده می شود.
4- نوع سیستم سازه ای بتن آرمه است که بعلت ارتفاع زیاد، موجب افزایش ابعاد ستونها گشته است.
5- سیستم گرمایشی- سرمایشی مجتمع بصورت سیستم حرارت مرکزی است.
6- عدم تطابق میان سازه و فضا در بعضی از واحدها، موجب ایجاد مشکلاتی گشته است
7- تراس در ارتباط با آشپزخانه، نشیمن و خوابها، مناسب شکل گرفته است.

2- بررسی ویژگیهای اجتماعی- ساکنین:
به لحاظ ویژگیهای اجتماعی- ساکنین( با توجه به ارزیابی فرمهای نظر خواهی) ، نکات زیر بطور خلاصه بیان می شوند:
1- تعداد افراد خانوار در این مجتمع به لحاظ تنوع پلاتی که در آن دیده می شود، از 2 نفر تا 5 متغیر می باشد.
2- بر اساس بررسی های صورت گرفته، اغلب خانوارها از میزان درآمدی خوبی برخور دارند. ( در مورد سطح درآمدی،معمولاً ساکنین اطلاعات درستی ارائه نمی کنند. ولی با وجود این مسائل و نظرات مندرج در فرم
3- سطح تحصیلات سرپرست خانوار عموما بالاتر از دیلپلم ( یا حداقل دیپلم) بوده و دارای تحصیلات عالی می باشند.
4- سابقه سکونت در مجتمع به لحاظ نوساز بودن آن، کم بوده و از 2ماه تا 3 سال متغیر است.( در فاز4مجموعه )
5- نوع مالکیت واحدها، اغلب ملکی است و 80 درصد خانوارها دارای اتومبیل می باشند
6- در اظهارات ساکنین، 87 درصد با بافت اطراف و نیز همسایگان خود، احساس به لحاظ سطح اقتصادی – اجتماعی می نمایند.
7- در نظر سنجی از ساکنان، اغلب مایل به استفاده از منزل حیاطدار مستقل هستند. درعین حال زندگی در یک محتمع مسکونی را به زندگی دریک مجموعه چند واحدی آپارتمانی، به جهت امکانات و تسهیلات آن ترجیح می دهند.
8- کابری تراسها، بیشتر به چشم انداز و پهن کردن لباسها تعلق یافته است واغلب ساکنین مایل یه استفاده از انبار در داخل منزل خود هستند و نه در پیلوت.
9- بیشتر نارضایتی از فضای مسکونی مربوط به آشپزخانه، پذیرایی و عدم وجود باغ و گل و گیاه و حیاط می باشد. ابراز تمایل به فضای باز خصوصی و نیز نگهداری گیاهان و داشتن باغچه شخصی ، زیاد می باشد.
10- مایحتاج اغلب ساکنین، بیشتر از سطح شهر تأمین می گردد و این امر شاید بیان کننده عدم کارایی مرکز تجاری مجتمع به لحاظ تأمین ضروری ساکنین باشد.
11- نحوه کنترل و تأمین امنیت مجموعه، مناسب ارزیابی می شود.

ارتباط اجتماعی ساکنین:
ارتباط افراد مجتمع در حد احوالپرسی می باشد و عدم وجود فضای جمعی سامان یافته، همچنین فضای سبز مناسب و بطور کلی عدم تدارک فضاهای باز که تأمین کننده آسایش روحی و روانی ساکنین پس از گذراندن یک روز کاری باشد، از مشکلات عمده مجتمع است. دور هم جمع شدن بچه ها نیز در فضای باز محوطه ها شکل می گیرد.

جمع بندی:

1- با توجه به نظر سنجی صورت گرفته، از عوامل مثبت مجتمع می توان به امنیت و امکانات و تسهیلات آن ( نظیر تنوع واحدها، وجود هیات مدیره ساکنین در هر فاز، وجود بخش اداری درهر بلوک، وجود فضاهای باز خصوصی در تعدادی از واحدهاو ;)
اشاره نمود. همچنین از عوامل ناراحت کننده محیطی در اطراف ساکنین می توان بطور نسبی از مزاحمت و رفت و آمد همسایگان نام برد.
2- از مشکلات و نارساییهای مجتمع می توان به زود خراب شدن آسانسورها وتعداد کم آنها، نبودن روشنایی در فضای پله ها و عدم ارائه اطلاعات شناسای طبقات و نامشخص بودن طبقات در پاگرد پله ها، عدم راه اندازی سیستم تهویه سرویسهاس بهداشتی و نیز عدم راه اندازی سیستم دفع زباله(shooting) همچنین عدم وجود فضاهای سبز و نیز فضاهای جمعی سامان یافته در مجتمع اشاره کرد.

در مجموع و با ارزیابی نظرات ساکنین، افراد در مورد سکونت در این مجتمع نظر خوبی دارند و نتیجه نهایی، مثبت ارزیابی می شود ( با توجه به شرایط سایر مجتمعهای مسکونی شهر مشهد)

نام: ساختمان« زیست خاور»
مکان: مجاور میدان شریعتی (تقی آباد)
زمان: اواخر پهلوی دوم(طراحی شده توسط شرکتS.O.M. ) – تکمیل شده پس از انقلاب.

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله بسپارهای کربوهیدراتی در pdf دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بسپارهای کربوهیدراتی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله بسپارهای کربوهیدراتی در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله بسپارهای کربوهیدراتی در pdf :

بسپارهای کربوهیدراتی

پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، تهران ص پ 115-14965 بسپارهای کربوهیدراتی یا پلی سا کاریدها از مهمترین انواع زیست بسپارها به شمار می آیند. سالانه میلیاردها تن از این مواد طبیعی توسط انواع موجودات زنده تولید و تبدیل می شوند این مواد تجدیدپذیر، با توجه به روبه افول نهادن منابع ماده و انرژی فسیلی (تجدیدناپذیر)، و همچنین مسائل زیست محیطی ناشی از فراورش و مصرف آنها، اهمیتی مضاعف یافته اند. در این مقاله به معرفی ساختار، منابع، انواع، مصارف و اصلاح این مواد طبیعی می پردازیم.

مقدمه مواد غیرگازی مشتمل بر واحدهای مولکولی نایکسان را می توان شامل سه گروه فلزات، سرامیکها و شیشه ها، و بسپارها (درشت مولکولها) دانست. بسپارها خود مشتمل بر انواع مشخصی هستند (شکل1). بسپارهای مصنوعی، که ساخته دست بشرند ممکن است کاملا سنتزی (مانند پلی اتیلن) یا طبیعی اصلاح شده (مانند کربوکسی متیل سلولوز) باشند، در حالی که در ساخت بسپارهای طبیعی، بشر نقشی نداشته است.

از این بسپارها، تنها بسپارهای طبیعی آلی (زیست بسپارها یا درشت مولکولهای زیست شناختی)، تجدیدپذیرند، یعنی در چرخه های متنوع و متعدد حیاتی در کره
بیشترین حجم آن را سلولوز، نشاسته و لیگنین تشکیل می دهند (سلولوز و لیگنین خود منشا اصلی مواد هومیک موجود در خاک‌اند. سه زیست‌بسپار نامبرده، همواره با گستره وسیعی از مواد چندپاری و کوچک مولکولی همراهند که بسته به نوع و گونه گیاه و اندام گیاهی (ریشه، تنه یا ساقه، پوست، برگ، میوه و دانه) انواع و مقادیر مواد بسپاری و غیر بسپاری آن متفاوت است.

به طور کلی، یک گیاه سبز شامل پلی‌ساکاریدها، منوساکاریدها و یا دی‌ساکاریدها، لیگنینها، ملانینها، تانینها، روزینها، ترپنها، روغنهای گیاهی، پروتئینها، هرومونهای گیاهی، ترکیبات خاص (مثلا ترکیبات دارویی)، اجزای هسته سلول گیاهی، آب و نمکهاست. سلولوزْ به عنوان بیشترین جزء در اکثر گیاهانؤ سالانه به میزان 200 میلیون تن (به شکل تخلیص شده یا اصلاح شده) در صنایع مختلف جهان مصرف می شود. مصرف پلی‌ساکاریدها در صنایع آمریکا سالانه جمعا بالغ بر سه میلیون تن است که 75 درصد آن را نشاسته ها و نشاسته های اصلاح شده تشکیل می دهند (نشاسته دومین پلی ساکارید از لحاظ فراوانی است).

نرخ رشد این بازار حدود 3% و ارزش آن بالغ بر 3 تریلیون دلار در سال برآورد می شود.
دلایل این گستردگی در تولید و مصرف پلی‌ساکاریدها به طور خلاصه عبارت است از:
• فراوانی
• تجدیدپذیر بودن منشا
• ارزانی نسبی
• غیر سمی بودن

• قابلیت و سهولت نسبی اصلاح شیمیایی و زیست شیمیایی
در ارتباط با توزیع موارد مصرف و کاربرد، به طور کلی فراورده های شوینده و آرایشی-بهداشتی بیش از 16% مصرف صنعتی پل ساکاریدها را به خود اختصاص می دهند. مصارف دیگر شامل منسوجات (14%)، چسبها (%12)، صنایع کاغذسازی (10%) صنایع رنگ (9%)، صنایع غذایی (8%)، صنایع دارویی (7%) ، و سایر صنایع (24%) می شود. جزئیات بیشتر درباره موارد کاربرد پلی‌ساکاریدها در مرجع 7 و انواغ مورد مصرف در صنایع داروسازی در مرجع 9 بررسی شده است.

با وجود آنکه گیاهان سبز منبع یا منشا مهم پلی‌ساکاریدها هستند، اما تنها منشا ممکن نیستند. گونه های متنوعی از جلبکها و خزه‌ها، جانوران قارچها و باکتریها نیز منشا انواع مختلفی از پلی‌ساکاریدها به شمار می آیند. در قسمت بعد، به ساختار، انواع و خواص پلی‌ساکاریدها پرداخته می شود.

3- ساختار، انواع و خواص پلی‌ساکاریدها
بسپارهای کربوهادراتی، پلی‌ساکاریدها یا گلیکانها، بسپارهایی با واحدهای تکراری ساکاریدی (قندی یا گلیکوزیلی) هستند. به پلی‌ساکاریدهای طبیعی گیاهی یا اصلاح شده که انحلال پذیر و/یا قابل پراکنده شدن در آب بوده و گرانروی بالایی ایجاد کنند،

هیدروکلوئید نیز گفته می شود. صمغها، هیدروکلوئیدهایی بی‌مزه، بی‌بو، بی‌رنگ (سفید، کرم رنگ یا زرد روشن) و غیر سمی‌اند. پلی‌ساکاریدها اگر متشکل از یک نوع واحد گلیکوزیل باشند، هوموپلی‌ساکارید (هوموگلیکان)، و چنانچه متشکل از بیش از یک نوع واحد گلیکوزیل باشند، هتروپلی‌ساکارید (هتروگلیکان) نامیده می شوند. بسته به نوع و منبع و خطی یا شاخه‌ای بودن، شمار واحدهای تکراری پلی‌ساکاریدها در گستره 200 تا 15000 تغییر می کند و در نتیجه وزن مولکولی آنها ممکن است به چندین میلیون هم برسد.

شیمی پلی‌ساکاریدها به شیمی الکلها (و آلدهیدها)، دیولیهای مجاور، استالها و اترهای آلیفاتیک بسیار تشابه دارد. در واقع ممکن است همه این گروههای عاملی در ساختار یک پلی‌ساکارید وجود داشته باشند. افزون بر یان، علاوه بر گروه هیدروکسیل، واحدهای تکراری ممکن است مشتمل بر سولفات نیز باشند. از سوی دیگر ، ساختار و خواص پلی ساکاریدها به شدت تحت تاثیر پیکربندی حلقه‌های گلیکوزیل نیز هست.

بنابراین ساختارهای درشت ملکولی بسیار متوعی نیز انتظار می رود. با این همه، گذشته از نوع گروه عاملی، ایزومری استخلاف بر کربن استالی که آنومرهای آلفا (محوری) و بتا (استوایی) را بر حلقه پیرانوزی (انیدروگلوکوزی) تشکیل می دهد، و همچنین محل استخلاف بعدی و ایزومی آن، عوامل اخلی تمایز ساختار و خواص پلی‌ساکاریدهای مختلف از یکدیگرند.

پیش از پرداختن به جزئیات بیشتری درباره ساختار پلی ساکاریدها، لازم است نگاهی به نحوه نامگذاری خلاصه این ترکیبات بیندازیم. برای این منظور رافینوز را در نظر می گیریم (این کربوهایدرات، تری‌ساکاریدی است غیر کاهنده، یعنی فاقد گروه همی‌استالی، که به میزان حدود 8% در ملاس چغندر قند که عمدتا به مصرف خوارک دام می رسد، وجود دارد).

انواع و خواص پلی‌ساکاریدها
منابع متفاوتی برای پلی‌ساکاریدها وجود دارد. افزون بر این، یک پلی‌ساکارید معین ممکن است چند منشا مختلف داشته باشد. مثلا سلولوز هم منشا گیاهی و هم منشا باکتریایی دارد، همچنین هیالورونیک اسید (هیالورونان) هم منشا باکتریایی و هم منشا جانوری دارد (در زجاجیه چشم، در مایع لزج بین مفاصل، و در تاج خروس وجود دارد)، یاکیتین هم منبع جانوری و هم قارچی دارد. اما اغلب پلی‌ساکاریها تنها یک نوع منبع اصلی دارند.

شایان ذکر است که روشهای مختلفی که عمدتا تلفیقی از روشهای شیمیایی و ریست‌فناوری است نیز برای سنتزپلی‌ساکاریدها گزارش شده است. بدین ترتیب می توان ساختار و خواص این پلی‌ساکاریدهای سنتزی (و حتی انواع استخلاف‌دار آنها) را از یریق بسپارشهای آنزیمی طراحی و پیش‌بینی کرد.
در قسمتهای بعدی، ساختار و خواص چند پلی سارکاری طبیعی را به عنوان نمونه بررسی می کنیم. از آنجا که سلولوز، آشناترین، فراوان‌ترین و دسترس‌پذیرترین بسپار مورد استفاده بشر بوده است و لذا درباره آن اطلاعات بی‌شماری را در منابع مختلف می توان یافت.

نشاسته
نشاسته، زیست‌بسپاری است که شکل اخلی ذخیره غذایی در گیاهان و منبع اخلی تغذیه آدمی به حساب می‌آید. گذشته از مصرف غذایی، نشاسته پس از اصلاحات متنوع، کاربردهای صنعتی بسیاری پیدا می کند، به طوری که پس از سلولز، بالاترین حجم مصارف غیر غذایی محصولات کشاورزی را به خود اختصاص می دهد.

مصارف غیر غذایی نشاسته تنها در اروپا، 3/4 میلیون تن در سال (معادل 2/44% از کل محصولات کشاورزی این قاره) برآورد می شود.
این هوموپلی‌ساکارید، پس از سلولوز و کیتین بیشترین فراوانی را دارد و تنها کربوهیدراتی است که به شکل دانه‌های مجزا وجود دارد. شکل و ابعاد این دانه‌ها به منبع آن (گیاه منشا) بستگی دارد. مقدار رطوبت در نشاسته‌های مختلف از 11 تا 18 درصد متغیر است.

نشاسته مشتمل بر دو جزء مختلف است: پلی ساکارید خطی آمیلوز (انحلال‌پذیر در آب) و پلی‌سارمارد شاخه‌ای آمیلوپکتین (انحلال‌ناپذیر در آب) نسبت این دو جزء بسته به منشأ گیاهی، متفاوت است اما معمولا آمیلوز حدود 20% و آمیلوپکتین حدود 80% است. وزن ملکولی آمیلوز و آمیلوپکتین به ترتیب در گستره 000 10 تا 000 40 و یک میلیون تا چند میلیون تغییر می کند. توزیع وزن مولکولی آمیلوپکتین به مراتب پهن‌تر از آمیلوز است.
ساختار آمیلوز فقط متشکل از واحدهای -1،4-D-گلوکوز است در حالی که ساختار شاخه‌ای آمیلوپکتین، علاوه بر این واحدها ، واحدهای -1،6-D-گلوکوز نیز دارد.

گفتنی است از لحاظ ساختار واحد تکراری، تنها تفاوت نشاسته با سلولوز در آنومری کربن شماره 1 است. این کربن در سلولوز، آنومری دارد.
شکل ذخیره شده کربوهیدرات در جانوران (عمدتا در کبد) گلیکوژن (نشاسته حیوانی) نام دارد که ساختار آن بسیار شبیه آمیلوپکتین است (یا تعداد شاخه‌های بیشتر ولی کوتاهتر، وزن مولکولی بیشتر و توزیع وزن مولکولی باریکتر (شاخص بسپاشیدگی).

مهمترین پدیده‌ای که نشاسته بر اثر گرمادهی از خود بروز می دهد، ژلاتینی‌شدنی نام دارد. وقتی دوغاب نشاسته در آب گرما داده شود، پیوندهای هیدروژنی که در انسجام دانه‌ها نقش عمده‌ای دارند می‌گسلند، دانه‌ها گسسته و متورم می‌شوند و دوغاب سفت و به شدت گرانرو می‌شود (در مورد نشاسته سیب‌زمینی) بررسی شده است، نقش کلیدی در بسیاری از مصارف نشاسته دارد.

آلژیناتها
آلژیناتها پلی‌ساکاریدهایی خطی‌اند که از انواع جلبکهای سبز، قرمز و به ویژه قهوه‌ای به دست می‌آیند. جلبک قهوه‌ای که در ژاپن، ایالات متحده، کانادا و اسکاتلند (از عمق کمتر از 40 متر آب، که نور خورشید قادر به نفوذ در آل است، جمع‌آوری می شود، حاوی حدود 20 تا 40 درصد آلژینیک اسید است.

آلژینات یک اصطلاح کلی برای خانواده‌ای از واحدهای گولورونان و مارونونان است که به طور خطی به هم متصل شده‌اند و از توالی ساختاری بسیار متنوعی برخوردارند. به طور کلی، آلژیناتها از سه نوع واحد ساختاری تشکیل شده‌اند: هوموپلی‌ساکاریدهای -1،4-L-گلورونیک‌اسید (G) و -1،4-D-مانورونیک اسید (M) که با اتصالات 1،4 به هم متصل شده‌اند. بنابراین، ساختار کلی یک آلژینات را می توان به صورت زیر نوشت:
– M – G – M – (M – M)n – M – G -(M – M)p
– M – G – (G – G)q – G – M – G –

به این ترتیب، ساختار آلژینات از واحدهای – M – M – (استوایی-استوایی)، – G – G – (محوری-محوری)، و – G – M – (استوایی-محوری) تشکیل شده که در شکل 8 نشان داده است. درصد این توالیها به منبع آلژینات استخراج شده بستگی دارد.

کلمات کلیدی :