پروژه دانشجویی مقاله شفافیت حسابداری محیط زیست و اندازه گیری مخ
پروژه دانشجویی مقاله شفافیت حسابداری محیط زیست و اندازه گیری مخارج و منافع زیست محیطی فعالیت های اقتصادی در pdf دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله شفافیت حسابداری محیط زیست و اندازه گیری مخارج و منافع زیست محیطی فعالیت های اقتصادی در pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله شفافیت حسابداری محیط زیست و اندازه گیری مخارج و منافع زیست محیطی فعالیت های اقتصادی در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله شفافیت حسابداری محیط زیست و اندازه گیری مخارج و منافع زیست محیطی فعالیت های اقتصادی در pdf :
شفافیت حسابداری محیط زیست و اندازه گیری مخارج و منافع زیست محیطی فعالیت های اقتصادی
چکیده :
آسیب های سنگین و بعضاً جبران ناپذیر نشأت گرفته از آلودگی های زیست محیطی فعالیت های مختلف اقتصادی باعث ایجاد یکی از زمینه های رقابت در میان بنگاه های اقتصادی شده است. رقابتی که بهبود عملکرد و سلامت زیست محیطی این بنگاه ها را در بر دارد. تصمیم گیری مبتنی بر اطلاعاتی که دارای ویژگی های کیفی لازم باشد بقا در این رقابت را تضمین می کند. سیستمی که اطلاعات زیست محیطی را تهیه می کند حسابداری زیست محیطی عنوان گرفته که گزارشاتی برای استفاده کنندگان برون و درون سازمانی ارائه می دهد.
این رویکرد گزارشاتی برای کاربردهای متفاوت آن ارائه می کند. از جمله کاربرد داخلی، که حسابداری مدیریت زیست محیطی نام دارد و به آن به عنوان یک سیستم اطلاعاتی با هدف پشتیبانی تصمیمات مدیریتی نگاه می شود، به تصمیم گیری مدیریت در مورد قیمت گذاری، کنترل هزینه های ثابت و بودجه بندی سرمایه ای کمک می کند و کاربرد خارجی آن، که شامل افشای اطلاعات زیست محیطی مورد علاقه عموم و مجامع مالی است.
در این مقاله سعی شده است ضمن بیان ضرورت توجه به حسابداری محیط زیست و چارچوب کلی آن،نکاتی که تا کنون کمتر مورد بحث قرار گرفته و از شفافیت لازم برخوردار نبوده، بیشتر مورد توجه قرار گیرد و توانایی حسابداری دراندازه گیری و گزارش منافع حاصل از این مخارج و کاربرد حسابداری مدیریت زیست محیطی در کاهش هزینه ها مشخص شود.
کلمات کلیدی :
حسابداری زیست محیطی ، حسابداری مدیریت زیست محیطی،اطلاعات زیست محیطی، کاهش هزینه
مقدمه:
در عصر حاضر باتوجه به وجود برخی از محدودیتهای زیست محیطی به ویژه در تجــارت جهـانی و تنگ شدن عرصه رقابت، به ناچار بعضی شرکتها از یک سو برای رفع این محدودیتها و دستیابی به درآمد بیشتر و یا کسب محبوبیت تجاری، مجبور به تحمل هزینه های زیست محیطی بوده و از سوی دیگر برای ارزیابی مثبت عملکرد خاص حفاظت ازمحیط زیست، ناچار به کاهش هزینه های مزبور هستند در نتیجه برای مدیریت بر هزینه های زیست محیطی اولین نیاز لزوم شناسایی آنها است.
استاندارد بین المللی ایزو سری 14000 یک سیستم کنترل مدیریتی است که عملکرد زیست محیطی شرکت ها و مؤسسات را به گونه ای تعریف می کند که نیازمندیهای این استاندارد را پوشش دهد و درمجموع بر این هدف است که شرکت ها و مؤسسات بتوانند فرآیندها، ارتباطات و فعالیتهای خود را بدون ضرر به محیط زیست به انجام برسانند.
ارزش واقعی منابع طبیعی ازجمله هوا، زمین، آب و غیره که برای تولید محصولات مختلف شرکت ها صرف می شود، در بهای تمام شده محصولات تولیدی به درستی منعکس نمی شود و صنایع سبز علی رغم تحمل هزینه های محیطی داخلی نسبت به صنایع غیرسبز مشابه، محصولاتی با کاربرد یکسان تولید می کنند. از این رو مدیریت نه تنها درخصوص کارآیی و اثربخشی فعالیت مؤسسه تحت سرپرستی خود مسئول است بلکه در مقابل هر آنچه که در قبال فعالیت انتفاعی، درمورد مشکلات محیطی بروز می کند، نیز مسئول است. ( تدبیر- نادر کاظم زاده ارسی)
اخیراً مؤسسات حقوقی متخصص در دادخواهی زیست محیطی و پرونده های حقوقی علیه صنایع حساس از لحاظ محیط زیست افزایش داشته است و با کمال تعجب شرکت هایی که صورت دعاوی و خسارت شهرت در یک ناحیه را داشته اند برای بدست آوردن افتخار در گزارش زیست محیطی و اجتماعی از این پایداری استفاده می کنند( IFRS و حسابداری محیط زیست). از طرفی شرکت هایی که با شکایت ها و آسیب های جدی مواجه هستند به طرز شگفت انگیزی به علت گزارشگری محیطی و اجتماعی امتیاز ویژه ای را در زمینه خاصی بدست آورده اند.
برخی شرکتهای تجاری ایرانی از جمله شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار، به ایجاد سیستم مدیریت زیست محیطی اقدام کرده و اگرچه در این راستا هزینه های واقعی به شرکت تحمیـل مـی شود، لیکن در مقابل، این هزینه ها منافع و ارزش افزوده ای را به دنبال خواهد داشت.
سیستم مدیریت زیست محیطی (EMS ) که امروزه در بسیاری از طرح های توسعه ای به اجرا در می آید، یکی از قوی ترین ابزارها در اجرای راهکارهای کاهش اثرات سوء می باشد. ابزارهای جدیدی مانند تحلیل گردش مواد، ارزیابی چرخه حیات، اکوبالانسها و ; که محصولات، خدمات، فرآیندها و فعالیتهای توسعه را در بر می گیرند، عناوینی برای بنیان یک سیستم مدیریت زیست محیطی می باشند.
ساختار عمومی یک EMS از: یک بازنگری اولیه محیط زیست، بیان خط مشی محیط زیست، ایجاد اهداف خرد وکلان و طرحهای عملیاتی، پایش و ممیزی میزان اجرای برنامه ها تشکیل شده است.
یکی از اهداف سیستم مدیریت زیست محیطی، برقراری ارتباط سازگار بین اکوسیستم های طبیعی و ویژگی های اقتصادی – اجتماعی محیط است و هدف از چنین سیستم هایی، کاهش اثرات این دو سیستم بر روی یکدیگر می باشد. ( طرح مدیریت محیط زیستی، ب ت).
استاندارد 14000 ISO
استانداردهای خانواده 14000 ISO شامل استانداردهای بین الملی در رابطه با سیستم‌های زیست محیطی است. این استانداردها در سال 1996 میلادی توسط کمیته فنی 207 سازمان ایزو بوجود آمدند. این استاندارد مساله اصلی فرآیند تولید و به عبارتی پشت پرده عرضه یک کالا است، نه خود کالا. در واقع این گواهینامه به واحدی اعطا می‌شود که در درازمدت برنامه‌های عملی برای کمک به پاکیزه ماندن محیط‌زیست داشته باشد و آنها را به درستی اجرا کند.
دامنه کاربرد: این استاندارد برای کلیه صنایع و سازمان‌های مختلف تولیدی و خدماتی کاربرد دارد.
حسابداری زیست محیطی :
حسابداری زیست محیطی شامل تولید، تجزیه و تحلیل و استفاده از اطلاعات مرتبط با مسائل مالی محیط زیست به منظور عملکرد اقتصادی و زیست محیطی شرکت است.
هدف حسابداری زیست محیطی، ایجاد رابطه روشن تر بین عملکرد مالی و زیست محیطی، گنجاندن پایداری زیست محیطی در داخل فرهنگ و عملکرد سازمان، فراهم کردن اطلاعات لازم برای تصمیم گیرندگان در جهت کاهش هزینه ها، ریسک های تجاری و ایجاد ارزش افزوده است.
حسابداری محیط زیست کاربردهای متفاوتی دارد که از جمله می توان حسابداری درآمد ملی، حسابداری مالی
و حسابداری مدیریت را نام برد، درحالی که حسابداری درآمد ملی از دیدگاه یک مقیاس اقتصاد ملی به منابع و مصارف طبیعی نگاه می کند، حسابداری مالی از دیدگاه استفاده کنندگان گزارشهای مالی به منظور تصمیم گیری و انجام مسئولیتهای عمومی موضوع را بررسی می کند و بالاخره حسابداری مدیریت به عنوان یک سیستم اطلاعاتی با هدف پشتیبانی تصمیمات مدیریتی به موضوع می نگرد.
به دلیل حساسیت موضوع محیط زیست چه به عنوان یک الزام برون سازمانی و یا درون سازمانی، حسابداری زیست محیطی با قصد هزینــه یابی فعالیتهای زیست محیطی پیوند می یابد و موضوع هزینه به جهت واقعی بودن آن و تاثیری که برعملکرد اقتصادی بنگاه انتفــاعی می گذارد بسیار حائزاهمیت است. آثار هزینه های زیست محیطی در فعالیت اقتصادی زمانی قابل توجیه خواهد بود که نکات مثبتی در عملکرد آتی بنگاه انتفاعی به همراه داشته باشد.( تدبیر ، نادر کاظم زاده ارسی، ب ت ).
چرا باید حسابداری محیط زیست را انجام دهیم؟
مخارج زیست محیطی یکی از چندین نوع مخارجی است که شرکت ها برای تولید کالا و خدمات خود متحمل می شوند و در دنیای امروز یکی از ملاک های مهم اندازه گیری موفقیت تجاری می باشد.
حسابداری زیست محیطی باعث توجه به مخارج و منافع وابسته به محیط زیست می گردد، به گونه ای که پیرو آن توسعه پایدار را به همراه خواهد داشت. ادبیات علم اقتصاد محیط زیست، رفاه اقتصادی، پایداری، تغییرات تکنولوژی، خارجی بودن و “حسابداری سبز” را در درون چارچوب مدل های تعادل عمومی تجزیه و تحلیل می کند. لانج (2003) ارتباط بین “حسابداری محیط زیست ” و “توسعه پایدار” را نشان می دهد. برای او، پژوهش حسابداری زیست محیطی به منظور پیدا کردن شاخص های صنایع بالقوه آلوده انجام می شود و سیاست هایی را در زمینه اینکه چگونه این صنایع به بهترین شکل تنظیم شود ارائه می دهد.
علاوه بر این ، لانج (2003:11) بحث و گفتگو بر روی “توسعه پایدار” را به نوع دوستی بین نسل ها پیوند می دهد، و از کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه (نام دیگر کمیسیون Brundtand، 1987) پیروی می کند که در آن تغییر حالت می دهد “توسعه پایدار نیازهای نسل حاضر را بدون لطمه زدن به توانایی نسلهای آینده برای رفع نیازهای خود فراهم می کند”.
مجموعه ی دیگری از ادبیات مذکور، اقتصاد را با تکنولوژی مرتبط می سازد. به عنوان مثال ون برکل ارتباط بین محیط زیست و تکولوژی را نمایش می دهد. مفهموم بهره وری محیط زیست به 5 عامل پیشگیری(طراحی فرآیند، جایگزینی ورودی، اصلاح کارخانه، نگهداری مناسب گلخانه، استفاده مجدد، بازیافت و بازیابی) و پنج منبع عامل تولیدی (بهره وری منابع، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای، استفاده از آب و اثرات، کنترل عناصر جزئی و سمی و با تولیدات کالا) مرتبط می شود.
وی استدلال می کند که بهره وری زیست محیطی می تواند درسه سطح به گونه ای که متقابلاً تقویت شده است به صورت مجزا پرورش داده شود که عبارتند از: عملیات، طراحی کارخانه و تکنولوژی فرآیند. در این راستا شرکت هایی دارای رتبه امتیازی بالایی در بهره وری محیط زیست هستند که با عملکرد مالی برتر در ارتباط هستند. بارنت، رایت و سایکین استدلال می کنند شرکت هایی که استراتژیهای تجاری بهروری محیط زیست را اتخاذ کرده اند بایستی ارزش های بازار آنها بهبود یافته باشد. لذا توسعه پایدار به وسلیه سیستم حسابداری زیست محیطی معقول به نظر می رسد. بنابراین دلایل زیر به عنوان دلایلی که توجه مدیران را به مخارج زیست محیطی و عملکرد آن جلب کرده است مطرح می شود:
1- بسیاری از مخارج عمده زیست محیطی می تواند در نتیجه تصمیمات تجاری به طور عمده ای کاهش یابد یا حذف شود.
2- مخارج زیست محیطی ممکن است در حساب سربار به صورت مبهم باشد یا اصلا در نظر گرفته نشده باشد.
3- بسیاری از مخارج زیست محیطی می تواند به وسیله کسب درآمد از فروش محصولات فرعی بی مصرف یا دریافت گواهی ((تکنولوژی سبز)) حذف شود.
4- مدیریت بهتر مخارج زیست محیطی، می تواند توسعه عملکرد زیست محیطی و مزایای عمده ای جهت سلامت بشر و از سوی دیگر موفقیت واحد تجاری را به همراه داشته باشد.
5- درک مخارج زیست محیطی و عملکرد فرآیند تولید محصول می تواند باعث هزینه یابی دقیق تر و قیمت گذاری صحیح تر محصول شود و می تواند به شرکتها کمک کند تا طراحی های فرآیند تولید کالاها و خدمات خود را با تأکید هرچه بیشتر بر روی مسائل زیست محیطی انجام دهند.
6- از جنبه رقابتی، کالاها و خدماتی که موارد زیست محیطی در آن رعایت شده باشد میتواند ترجیح داشته باشد.
7- حسابداری محیط زیست و عملکرد زیست محیطی می تواند توسعه یک شرکت و عملیات آن را از جنبه سیستم مدیریت محیط زیست حمایت کند.
حسابداری مدیریت زیست محیطی
عبارت است از تولید، تجزیه وتحلیل و استفاده از اطلاعات مالی و غیر مالی مرتبط برای پشتیبانی از مدیریت در داخل یک شرکت. حسابداری مدیریت زیست محیطی خط مشی های زیست محیطی و خط مشی های مربوط به کسب و کار را با هم ترکیب می کند و بدین وسیله در جهت ایجاد کسب و کار پایدار رهنمود ارئه می دهد.(E.Hecht, 1999) سیستم مدیریت زیست محیطی (EMS) با بکار بردن استانداردهای ایزو 14000 ابزار مفیدی رابرای تلفیق قوانین محیط زیست و کسب وکار فراهم آورده است. این سیستم عملکرد خود را از طریق ورودی و خروجی هر سیستم تکمیل می کند. یک سیستم مدیریت زیست محیطی میتواند به عنوان بخشی از سیستم‌های جامع مدیریت به حساب آید.
این سیستم شامل ساختار سازمانی، فعالیتهای طرح‌ریزی، تعریف مسوولیت‌ها، تعیین روش‌ها و فرایند‌ها و همچنین در اختیارگیری منابع لازم برای تهیه، اجرا، بازنگری و حفظ خط مشی زیست‌محیطی سازمان است.
نتایجی که با بکارگیری سیستم کنترل کیفیت و استاندارد ایزو 14000 EMS)) حاصل می شود شامل موارد زیر است:
1- کاهش آلاینده ها وضایعات
2- طراحی محصول برای محیط زیست
3- کارایی انرژی و حفظ آن
4- فرصت های بالا بردن اثرات زیست محیطی.
پیاده سازی حسابداری مدیریت زیست محیطی و منافع آن
مراحل اصلی که یک سازمان برای پیاده سازی سیستم حسابداری مدیریت زیست محیطی می تواند در نظر داشته باشد شامل موارد زیر است:
1 کسب حمایت و توجه مدیریت ارشد.
2 مشخص نمودن مرزها و حدود سیستم پیشنهاد شده.
3 تعیین اینکه اثرات زیست محیطی قابل توجه سازمان چه چیزهایی است.
4 مشخص کردن اثرات زیست میحطی که بابت آن به حساب منظور می شود.
5 تعریف هزینه های زیست محیطی.
6 تعیین اینکه تیم بررسی از چه کسانی تشکیل می شود.
7 بررسی سیستم های حسابداری موجود.
8 شناسایی درآمد زیست محیطی و هزینه های فرصت از دست رفته ای که در حال حاضردر نظرگرفته‌نمی شود.
9 پیشنهاد تغییرات لازم در سیستم حسابداری موجود.
10 ارزیابی سیستم مدیریت حسابداری زیست محیطی از طریق اجرای آزمایشی.
نکته: ارتباط مستمر و آموزش در مورد این پروژه برای اطمینان از موفقیت آن و درک کارکنان از اهمییت و فوائد زیست محیطی که بیشتر متمرکز شده بسیار مهم است.
فوائد مرتبط با حسابداری مدیریت زیست محیطی
شماری از مزایایی که از اجرای حسابداری مدیریت زیست محیطی حاصل می شود در زیر ارائه شده است. این فواید می تواند به صورت مستقیم (محسوس) یا غیر مستقیم (نامحسوس) اندازه گیری شود و عبارتند از :
1 تصمیم گیری آگاهانه تر : توجه صریح به هزینه های خاص که در غیر اینصورت به وسیله روش های سنتی حسابداری پوشیده می شود ، برای مثال پنهان شدن آنها در حساب های سربار و سایر هزینه های تولیدی. لذا منجر به تصمیم گیری آگاهانه تر شده و پیامد های ناشی از آن در بهبود سوددهی موثر خواهد بود.
2 آشکار شدن فرصت ها : یک تجزیه و تحلیل هزینه های زیست محیطی ممکن است فرصت ها را آشکار سازد، که برخی از آنها ممکن است به درآمدهایی از طریق بازیافت و یا استفاده از ‘زباله’ در فعالیت های دیگر منجر شود.
3 بهبود قیمت گذاری محصولات : توجه صریح هزینه های خاص باعث قیمت گذاری آگاهانه تر محصولات خواهد شد.
4 کمک به گزارشگری درون و برون سازمانی: شناسایی هزینه های محیط زیست به سازمان ها در جمع آوری اطلاعات مربوط به اثرات زیست محیطی خود برای اهداف گزارشگری داخلی و خارجی کمک خواهد کرد.
5 افزایش مزیت رقابتی : با توجه به سابقه ی حسابداری مدیریت زیست محیطی، توجه صریح، همراه با تبلیغات، ممکن است یک سازمان با مزیت رقابتی را فراهم سازد.
6 بهبود شهرت : تلاش برای کاهش هزینه های زیست محیطی و اثرات مربوط باعث بهبود شهرت خواهد شد.
7 حفظ کارکنان و جاذبه : با نشان دادن این موضوع که سازمان نسبت به مدیریت و پاسخگویی برای اثرات زیست محیطی عملیاتش در تلاش است ، می تواند سازمان را قادر به ابقا کارکنان و جذب کارمندان بهتر سازد و همچنین باعث بهبود روحیه کارکنان شود.
8 تولید منافع اجتماعی : تلاش برای کاهش هزینه ها و اثرات زیست محیطی (که در ایجاد یک محیط تمیز کننده کمک می کند) تولید کننده منافع انسانی است.
هزینه یابی زیست محیطی
هزینه یابی یعنی استفاده از آنچه با علم حسابداری ثبت شده تا بتوان مستقیما هزینه محصولات و روند تولید آنها را ارزیابی کرد. هزینه یابی زیست محیطی مستقیما برای هر مورد زیست محیطی هزینه ای را شناسایی می نماید و هزینه انواع فعالیتهای مرتبط را مشخص می کند. خدمتی که حسابداری هزینه یابی زیست محیطی می تواند ارئه نماید این است که راهی برای انجام شناسایی دقیق فرایند های کسب و کار بیابد، تخصیص و تسهیم برآوردی هزینه های جاری زیست محیطی برداشته شده یا کاهش یابد و هزینه واقعی محصولات جایگزین شود.
حسابداری مدیریت به عنوان یک سیستم پشتیبانی تصمیم در برخورد با هزینه های واقعی متحمله توسط بنگاه تجاری به ناچار هزینه های زیست محیطی را از سایر هزینه ها تفکیک کرده و با نگاهی متفاوت به ارائه اطلاعات مالی در این خصوص می پردازد. مدیریت بر هزینه از یک سو با عوامل خارجی و از سوی دیگر با عوامل داخلی بنگاه اقتصادی درگیر است. اگر
عامل خارجی را رضایتمندی مشتری تلقی کرده، آنگاه کاهش هزینه ازطریق شناسایی عوامل آن با هدف حذف فعالیتهای بدون ارزش افزوده مواجه است و طیف آن عوامل از طراحی محصول تا خدمات پس از فروش را شامل می گردد. درحالی که عامل خارجی، رضایتمندی زیست محیطی باشد، آنگاه کاهش هزینه از طریق شناسایی عوامل آن با هدف حذف فعالیتهای بدون ارزش اقتصادی مشکل خواهد شد. به عبارتی هزینه های زیست محیطی گاهی فاقد ارزش افزوده قابل تقویم بوده و
بنگاه اقتصادی بنابه این محدودیت تمایلی به حذف فعالیتهای مخرب زیست محیطی نــدارد، لیکـن کنترل و کاهش هزینه این گونه فعالیتها را برنامه ریزی می کند و این به آن معنــا است کــه مدیریت بر هزینه زیست محیطی با هدف رضایت محیطی عملی است و برای انجام آن ناگزیر به تفکیک هزینه و انتخاب شاخصهای مناسب است. ( تدبیر ،کاظم زاده ارسی، ب ت )
هزینه یابی زیست محیطی به دو روش اجرامی شود:
1-روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC)که به دنبال مراکز هزینه در سطوح سازمانی است از قبیل واحد گروه، نگهداری محصولات بر حسب تکنیک و مسئولیت ها.
2-چارچوب هزینه کیفیت که هزینه های زیست محیطی را در بازدارندگی، ارزیابی و ضعف های داخلی و خارجی مشخص می کند.
هزینه های زیست محیطی چگونه باید محاسبه شوند؟
در حال حاضر دو روش برای محاسبه اینگونه هزینه ها به کار گرفته می شود :
حسابداری منابع طبیعی:
این حسابداری شامل داده هایی از ذخایر طبیعی و تغییراتی است که بر اثر روند طبیعی و یا بر اثر استفاده انسانی در آنها ایجاد می شود. چنین حسابداری نوعا از زمین کشاورزی، شیلات، جنگلها، مواد معدنی، نفت وآب تشکیل می شود.ارزیابی ارزش جریان منابع موقعی که کالا در بازار فروخته می شود نسبتا آسان است اما ارزیابی تغییرات در ذخایر مشکل تر است چرا که این تغییرات ممکن است بر اثر تغییرات فیزیکی در منابع یا در اثر نوسان قیمت بازار روی دهد.این تحلیل در مورد کالاهای زیست محیطی که فروش در آنها نقش ندارد بسیار سخت تر است.
حسابداری برون ریزها:
ماتریس حسابداری ملی شامل حسابهای زیست محیطی است که توسط هلند ابداع شده است.این ماتریس حسابداری را در قالب جدولی در آورد که انتشار آلاینده ها را بوسیله بخش اقتصادی شناسایی می کنند. شاخه آماری اتحادیه اروپا کمک می کند که بعنوان بخشی از برنامه حسابداری زیست محیطی از این روش بهره گیرد.داده های فیزیکی در سیستم ماتریس حسابداری ملی برای ارزیابی تاثیر استراتژی های مختلف رشد بر کیفیت زیست محیطی بکار برده می شود.می توان این داده را از روی نوع آلاینده جدا کرد تا تاثیر آن برمحیط داخلی کشورویا تاثیر نوآموزی و محیط زیست کل کره زمین را مشخص کرد. ( ابعاد حسابداری زیست محیطی ، ب ت )
علاوه بر دو روش مذکور “هاری پریا ” 4 نوع سیستم حسابداری زیست محیطی منحصر به فرد را به صورت اجمالی شرح داده است، این سیستم ها عبارتند از:
1- حسابداری مخارج آلودگی.
2- حسابداری فیزیکی که منابع دارایی زیست محیطی را در طول زمان اندازه گیری می کند.
3- شاخص های سبز: سیستمی که به گونه ای مناسب با اندازه گیری متعارف تولید ناخالص داخلی پیوند یافته و متناسب با مقیاس اندازه گیری رفاه اقتصادی نردهاوس – توبین تعدیل شده است.
4- سیستم حسابهای ملی سازمان ملل متحد (SNA).
گزارشگری زیست محیطی
از آنجایی که حسابداری زیست محیطی گزارشگری زیست محیطی را نیز دربردارد و عملکرد زیست محیطی از دید استفاده کنندگان گزارشهای مالی حائزاهمیت است، لیکن اهداف گزارشگری عملکرد اقتصادی با اهداف گزارشگری زیست محیطی کاملاً انطباق نداشته، لذا به جهت محدودیت موجود در علائق استفاده کنندگان، نیاز به الزامات گزارشگری ویژه احساس می گردد.
از آن جهت که بنگاههای انتفاعی مخارجی را تحت مــوضــوع زیست محیطی متحمل می شوند، ارائه یک تصویر از عملکرد زیست محیطی که حاوی منافع حاصل از تحمل هزینه های مزبور باشد، باتوجه به ساختار موجود حسابداری، دشوار است، به این جهت بسیاری ازبنگاههای انتفاعی هزینه فعالیتهای زیست محیطی را بدون مقابله با منافع آن، تنها به عنوان اقلام هزینه ای منظور کرده و در گزارشگری مالی به گونه ای موثر آنها را افشاء نمی کنند.
افشای هزینه های زیست محیطی در راستای حفظ ثروت سهامداران موجبات افزایش ارزش بنگاه انتفاعی را فراهم می سازد. و اگرچه منافع اینگونه هزینه ها قابل تقویم به ریال نیست، ولی درعین حال ایجاد تمایز در بنگاه انتفاعی به عنوان یک صنعت سبز را موجب می گردد و علی رغم وجود مزیتها در حفظ بــازار رقابتی در میان صنایع مشابه غیرسبز، از طـــریق ایجاد محبوبیت اجتماعی، آثار مفید و مـــوثری بر قیمت سهام اینگونه بنگاهها در بازار بــورس اوراق بهادار خواهد داشت، لذا گزارشگری زیست محیطی با نگــاه دقیق تری باید مورد توجه مدیران واحدهای اقتصادی باشد، به ویـــژه واحدهایی که در زمینه زیست محیطی متحمــل مخارج زیادی می گردند.( تدبیر ،کاظم زاده ارسی ،ب ت )
در ارتباط با گزارشگری مالی زیست میحطی تا کنون استاندارد مدونی توسط هیئت تدوین استاندارد های حسابداری ملی تجویز نشده است. در این مقاله ضرورتاً به استانداردهای بین المللی که نحوه عمل حسابداری و ارائه گزارش های مالی مرتبط با حسابداری زیست محیطی را اشاره کرده است مراجعه می گردد. جدول 1 نمونه ای از استاندارد های مرتبط، که در گزارشگری زیست محیطی کاربرد دارد را به نمایش می گذارد:
جدول 1 : استانداردهای گزارشگری مالی مربوط به محیط زیست
شماره IFRS/IAS شرح / عنوان پاراگراف(های) مربوط
شماره پاراگراف داخل پرانتز توضیحات / ملاحظات
چارچوب نظری چارچوبی برای آماده سازی ارائه صورت های مالی پاسخگویی(14) مربوط بودن(26)، اهمییت(29و30) احتیاط(37)، تمامیت (39)، تعهدات و بدهی ها(60)، نگداشت سرمایه(81)،احتمالات(85)، اندازه گیری قابل اتکا(83)، شناسایی بدهی ها(91). بیانیه ای بر این که ثباتی باشد در داخل مرزهای چارچوب نظری IFRS و IAS
IAS 41 صنایع اختصاصی حساسیت بخش نسبت محیط، به طبقه بندی ISOمراجعه کنید.
IFRS 6
اکتشاف و ارزیابی منابع معدنی بند (11) : شرایط لازم برای ارائه و احتمالات اشاره به آمار در مورد تولید گازهای گلخانه ای، تولید آلاینده ها، سیستم های دفع زباله های سمی، آلودگی آب زمین و فرسایش زمین، فقر، حوادث صنعتی، مطالعات اثرات زیست محیطی.
3IFRIC
(حذف شده) انتشار حقوق و مجوز ها چند پاراگراف که به بررسی می کند که آیا دولت حقوقی اختصاص داده و رفتار حسابداری در آغاز انتشار، و کنار گذاشتن تدارکات. قرارداد کیوتو، اجلاس کپنهاگ؛ توافقنامه در مقابل معاهده؛ بهره وری از سیستم های تخصیص ملی و جهانی ، حدس و گمان و انتقال پذیری حقوق، تغییرات آب و هوایی ؛ بازار برای انتشار سهام و حقوق مشابه و مشتقات آنها؛ حق حاکمیت؛ پایگاه های جهانی مشترک (REA)
IAS 20 کمک های بلاعوض دولت ماحصل انتشار اولیه حقوق و تخفیفات و کمک های ثبت شده به عنوان دارایی کمک های دولت تحت تأثیر سیاست های روزانه می باشد.دولت می تواند گواهی حقوق را کمتر یا بیشتر عرضه کند. فساد همه گیر در بخش عمومی ممکن است سیستم را نابود سازد.
IFRS 8 بخش های عملیاتی اصل پایه (1)، ماهیت بخش عملیاتی (5)، معیار تجمع (12)، آستانه کمی (13)، افشاء (20)، سود / زیان / دارایی ها و بدهی ها (23)، اندازه گیری (25)، اطلاعات جغرافیایی برای یک شرکت جهانی که آیا شعب آن و شرکت های تابعه آن در بخش های حساس محیط زیست فعالیت دارند؟ آیا قسمت تجاری مطابق با آستانه کمی است؟ آیا تهیه صورت های مالی تلفیقی الزامی است؟ آیا بخش های آن مطابق استاندارد بین المللی است؟
IAS 8 سیاست های حسابداری ، تغییر در برآوردهای حسابداری و اشتباهات
سیاست حسابداری (10)، کاربرد بازنگرانه (22)، تعهدات گارانتی (32 و 33)، اشتباهات (41)، اشتباهات دوره قبل (49)،، غیر عملی بودن تنظیمات صورت گذشته (51، 52 و 53) که تا چه حد نیاز به بیان مجدد درآمد گذشته، و چگونه این اتفاق که در صورتهای گذشته ، حال و آینده مالی (تعدیلات عطف به متسبق و آتی) نشان داده شده است.
IAS 1 ارائه صورت های مالی حذفیات مواد (7)؛ هدف صورتهای مالی (9)، ارائه منصفانه (15)، اصلاح سیاست های حسابداری (18)، فرض تداوم (25)، ذخیره (54)، برآورد عدم اطمینان (125) حداقل مجموعه ای از اطلاعات است که باید در صورتهای مالی جامع شرکت های سازگار با محیط زیست حساس گنجانده شده است.
IFRS 1 اولین اقتباس از سیاست حسابداری 97 منصفانه ارزش منصفانه محیط زیست
IFRS ارزش (16)، ترکیب ابزار مالی (23)، اصلی، تابعه، سرمایه گذاری های مشترک و همکاریها (24)، تغییر در د راه اندازی ، احیای و بدهی های مشابه (25E)، غیر IFRS اطلاعات مقایسه ای (36)، حل اختلاف دوباره (39) مربوط به دارایی ها ، بدهی ها و ذخیره.
IFRS 7, IAS 37 و IAS 39, IFRS 9, IAS 38 ابزارهای مالی افشا، ارائه و شناخت و اندازه گیری ، نامشهودها و آسیب افشای مخاطرات گذشته و حال مرتبط با محیط زیست؛ توضیحات کمی و کیفی مؤثر و غیر مؤثر بر استراتژی های خرید و فروش تأمینی، ارزش منصفانه مشتقات کربن و دیگر دارایی ها و بدهی های مرتبط با محیط زیست
افشا مخارج و منافع اقتصادی محیط زیستی می تواند به هر نحوی که امکان گزارش آن وجود دارد انجام شود. این افشا میتواند در متن صورتهای مالی(در صورت بااهمیت بودن آن)، در یادداشت های توضیحی همراه و یا تهیه گزارشات خاص صورت پذیرد.
صورتی از دارایی ها و بدهی های زیست محیطی
هیئت IASB ممکن است دو سیاست جایگزین یکدیگر را برای گزارشگری مالی در نظر گیرد. اولین گزینه این است که اجباری برای تهیه و ارائه صورت های مالی مجزا که بر روی محیط زیست تمرکز داشته باشد را تجویز کند. دومین گزینه این است که الزام به افشای عناصر اطلاعاتی مشخصی را در بطن چارچوب گزارشگری جاری و تقویت قواعد مرتبط با آن ایجاد کند.
صورت های مالی محیط زیست می تواند هم اطلاعات غیر مالی و هم اطلاعات مالی را با یکدیگر ترکیب کند. حداقل اطلاعاتی را که بایستی در صورت های مالی پیشنهادی افشا شود، می توان با اصلاح 1 IAS و فراهم آوردن یک بند معامله در 1 IFRS تعیین کرد. جدول 2 دربرگینده عناصر صورت مالی جداگانه پیشنهادی است.
کلمات کلیدی :
» نظر